Destek ve Hareket Sistemi
Kemik, kıkırdak, kas ve bağ dokudan oluşur.
Destek ve hareketi sağlamak için iskelet ve kas birlikte görev yapar.
İskelet Sistemi: İç organları korur, mineral depolar, kaslara ve iç organlara bağlanma yüzeyi oluşturur.
Kemik Doku: Hücrelerine osteosit, ara maddesine osein denir. Kemiklerin dışında bulunan zarar periost denir. Periost, yenilenme, onarım ve enine büyümeyi sağlar. Yapılarına göre sıkı kemik doku ve süngerimsi kemik doku olarak iki çeşittir. Yapısına göre kemik doku sıkı, süngerimsi kemik doku olarak ikiye ayrılır.
Sıkı Kemik Doku. Uzun kemiklerin gövdesinde süngerimsi kemik doku üzerinde bulunur. Lamelli yapıya sahiptir. Lamellerin ortasında havers kanalı, bu kanalı birbirine bağlayan yan kanallara volkmann kanalı denir.
Süngerimsi Kemik Doku. Uzun kemiklerin baş kısmında bulunur.
Kıkırdak Doku. Hücrelerine kondrosit, ara maddesine kondrin denir. Kan damar ve sinirler bulunmaz. Difüzyonla beslenir. 3 çeşit kıkırdak vardır.
Hiyalin kıkardak bronş, soluk borusu, kulak yolu ve östaki borusunda bulunur.
Elastik kıkırdak kulak kepçesi, kulak yolunda bulunur.
Fibröz kıkırdak omurlar arası disklerde bulunur.
Eklemler. Hareket derecesine göre üçe ayrılır. Oynar eklemler kol ve bacaklarda bulunur. Kemikleri birbirine ligamentler bağlanır. Yarı oynar eklem, hareketi sınırlıdır. Eklem kapsülü yoktur. Boyun, göğüs omurları arasında bulunan eklemlerdir. Oynamaz eklemler, eklemi oluşturan kemikler hareketsizdir. Örneğin; Kafatası oynamaz eklemdir.
Kas Doku
ÇİZGİLİ KAS DÜZ KAS KALP KASI
1-İskelete bağlıdır 1-İskelete bağlı değildir 1-İskelete bağlı değildir. 2-İstemli harekete eder.(beyin ve beyincik kontrolü) 2-İstemsiz(otomatik) çalışır. 2-İstemsiz(otomatik) çalışır. 3-Boyun,kol,bacak,göz kapağı 3-Mide,bağırsak,yemek borusu 3-Kalp 4-Kırmızı renklidir. 4-Beyaz renklidir. 4-Kırmızı renklidir. 5-Çabuk yorulur. 5-Geç yorulur. 5-Hızlı kasılır. 6-Kasılıp gevşemesiyle vücudumuzun hareketini sağlar. 6-Kasılıp gevşemesiyle iç organların çalışmasını sağlar. 6-Kasılıp gevşemesiyle kan dolaşımını sağlar. 7-Yapısı çizgili kasa,çalışması da düz kasa benzer.
Kas Kasılması. İki z bandı arasında kalan bölgeye sarkomer, sadece aktinden oluşan bölgeye I bandı, sadece miyozinden oluşan bölgeye H bandı, hem aktin hem miyozinden oluşan bölgeye A bandı denir. Kas kasılmasında, H bandı kaybolur, I bandı daralır, sarkomerin boyu kısalır, kasın boyu kısalır, eni artar toplam hacmi değişmez.
Kasılma Sırasında Gerçekleşen Kimyasal Olaylar. Akson ucundan nörotransmitter madde olan asetil kolin salgılanır. Na kas hücre zarından girerek aksiyon potansiyeli oluşturur. Aksiyon potansiyeli kas lifi boyunca yayılır ve sarkoplazmik retikulumda bulunan Ca iyonlarının serbest kalmasını sağlar. Ca iyonları aktin ve miyozin iplikleri arasında yayılır. Ca sitoplazmaya geçerek ATP az enzimi uyararak kasılma gerçekleşir. Kasılmadan sonra Ca iyonu tekrar sarkoplazmik retikuluma döner.
? ÖRNEK SORU 1.Kas kasılmasında,
I.ATP harcanması;
II.Isının artması;
III.CO2 nin artması
Meydana gelen olaylardan hangileri kas gevşemesinde de gerçekleşebilir?
A)Yalnız I B)Yalnız II C) I ve II D) II ve III E)I,II ve III
Bütün hepsi kas geveşmesinde de meydana gelir. CVP E
? ÖRNEK SORU 2.
I.Kalp kası
II.Çizgili kas
III.Düz kas
Verilenlerden hangileri laktik asit fermantsyonu yapar?
A)Yalnız I B)Yalnız II C) I ve II D) II ve III E) I ve III
Kalp kası ve çizgili kas laktik asit fermantasyonu yapar. CVP E