TERAZİLER

Cisimlerin kütlesini ölçmeye yarayan alete denir.

Terazilerin iki kefesi bulunur. Kefelerin destek noktasına olan uzaklığı birbirine eşittir.

Eşit kollu terazide bir cismin kütlesinin ölçülmesindeki ana prensip destek noktasına göre sağ ve sol kefelerin ağırlıklarının dengelenmesi yani net torkun sıfır olmasıdır.

Hassas ölçüm yapılmak isteniyorsa hareketli binici kullanılır. Binici yardımı ile cismin kütlesinin küsuratı bilinebilir.

Terazinin bir bölmesine bilinen kütle(gram), diğer tarafına kütlesi bilinmeyen bir cisim konulur.

m_B: binicinin kütlesi

N:koldaki toplam bölme sayısı

n:binicinin bulunduğu bölme

m_K = m_L + (duyarlılık x binicinin bulunduğu bölme sayısı)

Duyarlılık :

Binicinin bir bölme yerdeğiştirmesine karşılık gelen ağırlıktır.

• Duyarlılık hassas ölçümler yapmamızı sağlar.
• Duyarlılık binicinin hareket etmesi ile değiştirilir.

Duyarlılık sorularda farklı şekillerde karşımıza çıkabilir.

• Terazide ölçülebilecek en küçük kütle
• Binicinin bir bölme yerdeğiştirmesine karşılık gelen ağırlık
• Bazı sorularda direk verilir.

Örneğin, terazimizin duyarlılığı  1 gramdır.

Hatalı terazi;

Kollarının uzunluğu eşit olmayan fakat kefelerin ağırlıklarıyla dengelenen terazilerdir.

 Yapılan ölçümler hatalıdır.

 Doğru ölçüm yapılabilmesi için ağırlık her iki kefede de ölçülmelidir.

m₁:=Sağ kefede ölçülen kütle

m₂:=Sol kefede ölçülen kütle

ANALOG TERAZİ

Eşit kollu teraziden sonra ortaya çıkan terazidir.

Analog terazinin okunun gösterdiği değer cismin kütlesidir.

Bu terazileri günümüzde genelde banyo terazisi olarak biliriz.

DİJİTAL TERAZİ

Elektroniğin gelişmesiyle yaygınlaşmış terazi türüdür.

Hassas ölçüm yapan bu terazilerle doğru ölçümler elde edilir.

Kuyumcularda da bu teraziler kullanılır. Hassasiyetini buradan algılayabiliriz.

ÖRNEK:

Şekildeki eşit kollu terazinin bir kolu 20, diğer kolu ise 10 bölmelidir.

X cismi 10 g kütleli cisim ile biniciler 6. ve 2. Bölmelerde iken dengededir.

Binicilerin kütleleri 1g olduğuna göre ;

X cisminin kütlesi kaç g dır?

Çözüm:

20x + 6 = 2 + 10. 10

20x = 96

X= 4,8 g

ÖRNEK:

Kolları 20 bölmeye ayrılan eşit kollu terazi şekildeki gibi dengededir.

Terazinin binici kütlesi kaç gramdır?

Çözüm:

12.20= 10.20+ 3x

240-200=5x

40=5x

X=8 g

ÖRNEK:

Eşit kollu terazi 10g ve 9g lık kütlelerle şekildeki igib dengede olduğuna göre;

Binicinin duyarlılığı nedir?

Çözüm:

9.20+4x =10.20

4x=20

X=5

ÖRNEK:

Şekildeki eişt kollu terazi binici yardımı ile dengededir.

Binicinin bir bölme yer değiştirmesi 0,1 gramlık fark oluşturduğuna göre,

X cisminin kütlesi kaç gramdır?

Çözüm:

X + 5 = 0.5 + 7

X =2,5 g

ÖRNEK:

Şekil -ӏ deki eşit kollu terazi 6. bölmedeyken denge sağlanıyor.

Cisimler Şekil-ӏӏ deki gibi yerleştirildiğinde, dengenin sağlanması için binici kaçıncı bölmeye getirilmelidir?

Çözüm:

 3X= 3Y + 6

X=Y + 2

Dolayısıyla binici 2. bölmeye getirilmelidir.

ÖRNEK:

Şekildeki terazinin binici kütlesi 1g dır ve eşit kollu terazi binici 4. bölmedeyken dengelenmiştir.

Buna göre A cisminin kütlesi kaç gramdır?

Çözüm:

2K+10+ 4.1=6.10

20K=56

K=2,8 g