Mary Anning
Mary Anning 1799`da doğmuş ve yaşamını Britanya`nın güney sahillerinde geçirmiştir, Anning ailesi, mensuplarının üniversiteye ya da orduya kabul edilmediği, ayrımcılığa uğramış bir mezhebe mensuptular. Evleri, bir köprünün üzerindeydi, fırtınalarda su basardı. O dönemin fakir yaşam şartlarında, ailenin on çocuğundan, bir tek Mary ve ağabeyi hayatta kalabilmişti. Mary de bebekken, yıldırım çarpmasından, doktorların deyimi ile “mucizevi” bir şekilde kurtulmuştu. Bir ağacın altında dikilen üç kadın, 15 aylık Mary de kucaklarında; ağaca düşen yıldırım üç kadını öldürmüş ama Mary hayatta kalmıştı.
Mary en önemli fosil bulgusunu, on iki yaşında iken erkek kardeşi ile birlikte yaptı. Önce bütün halde Ichthyosaurs kafa iskeletini, daha sonra da tüm iskeleti buldular. İki metre uzunluğundaki ve 205 milyon yıllık bu fosili, topraktan çıkarmak için bir yıl harcadılar. Bu keşfi sayesinde dünyanın ilk paleontolojisti unvanını kazanmıştır. Mary Anning ayrıca toprağı kazan ilk kadındır. 18. ve 19. yüzyılda bir çeşit hobi ve koleksiyon merakı olarak başlayan “fosil toplama”, fosillerin jeoloji ve biyolojiye katkılarının önemi görüldükçe, bir bilim olma yolunda ilerlemekteydi. Lyme Regis çevresi, uçurumlar boyunca kaya katmanları arasındaki fosil yatakları ile ünlüydü. Bu uçurumlarda fosil toplamak tehlikeliydi. Özellikle kışın, fırtına ve yağmurda toprak kaymaları olur, yeni fosiller açığa çıkardı ve bu fosiller, denize akıp kaybolmadan topraktan çıkarılmaları gerekirdi. Bu yüzden fosil arama, en çok kışın çetin şartları altında, kaygan uçurum yamaçlarında yapılmak zorundaydı. 1833 yılında bir toprak kaymasında Mary kurtuldu ama yanından hiç ayırmadığı köpeği Tray öldü.
Mary, hiç eğitim almadığı halde fosiller konusunda kendini eğitmişti. Bulduğu her şeyi okuyor, başkalarından ödünç aldıklarını elle kopyalıyordu. Bulduğu fosillerin mükemmel teknik çizimlerini, tür ve sınıflamasını yapıyordu. Londra’dan Lady Harriet, anılarında, “…bu fakir ve cahil kadının” fosiller konusunda ülkenin en önde gelen bilim adamları ile tartışabilecek bilgi düzeyinde olduğunu, bu konuda herkesten daha fazla şey bildiğini yazıyordu. İngiltere ve Avrupa’dan bir çok bilim adamı Mary’nin mihmandarlığında fosil toplamaya ya da evinin önünde yaptığı fosil dükkanını ziyaret için Lyme’e gelir olmuştu. 1844 yılında Saksonya Kralı II. Augustus Mary’nin yerini ziyaret etmiş ve kendi koleksiyonu için “ichtyosaur iskeleti” almıştı.
Geological Society of London, yeni olmasına rağmen etkin bir bilim kurumuydu, ancak kadınların üyeliğine, ziyaretçi olarak bile toplantıları izlemelerine kapalıydı. Bir çok fosil koleksiyoncusu, Mary’den aldıkları fosilleri ve ondan öğrendikleri tür, cins, sınıflama bilgilerini bilimsel makale ve buluş olarak yayınlıyorlardı. Bu makalelerde Mary’nin adının hiç referans verilmemesi Mary’i çok üzüyordu. Bir yandan da ömür boyu yazıştığı, fikir alışverişinde bulunduğu bilim insanları ve onların eşlerinden küçük bir çevresi olmuştu. Ekonomik sıkıntıları sırasında bu insanlardan yardım gördü. Bilime yaptığı katkılarından dolayı bir bilim kuruluşundan küçük bir aylık bağlandı. Dorset Müzesi onu onursal üye yaptı. Mary hiç evlenmedi, çocuğu olmadı. 47 yaşında göğüs kanserinden öldü.
Mary’nin, toprağın altında milyonlarca yıl beklemiş bu kemiklere karşı özel bir ilgisi, bilim adamlarını şaşırtan fosil bilgisi ve buluntuları zedelemeden çıkartma becerisi vardı. Bulduğu fosillerle haklı bir şöhret kazanmıştı. Ancak, kadın oluşu ve “düşük” sosyal statüsü nedeni ile; en iyilerinden biri olduğu alanda, bilim dünyasına tam olarak girmesi mümkün olamadı. Onun bulduğu fosillerle ün kazanmış bir çok bilim adamının isimleri, değişik zamanlara ait yeni bulunan cinslere verildi, bilimsel makaleleri kayıtlara geçti. Mary hayattayken, bilgilerini cömertçe paylaştığı bilim adamlarının sadece birisinden bu vefayı görebildi, adı bir deniz hayvanı türüne verildi.
***http://www.amargidergi.com/
***Vikipedi
***Vhttps://www.1milyarbilgi.com/
