Orhan Gazi
Orhan Gazi 1281 yılında doğdu. Babası Osman Gazi, annesi Kayı aşiretinin ileri gelenlerinden Ömer Bey'in kızı Mal Hatundu. Orhan Gazi, sarı sakallı, uzunca boylu, mavi gözlüydü. Yumuşak huylu, merhametli, fakir halkı seven, ulemaya hürmetli, dindar, adaletli, hesabını bilen ve hiçbir zaman telaşa kapılmayan, halka kendisini sevdirmiş bir beydi. Sık sık halkın arasına karışır, onları ziyaret etmekten çok hoşlanırdı.
Orhan Gazi, babası Osman Gazi'nin 1326'da vefatı üzerine beyliğin başına geçti. Orhan Gazi 1346'da Bizans İmparatoru VI.Yoannis Kantakuzinos'un kızı Teodora ile evlendi. Ayrıca, Yarhisar Tekfur'unun kızı Holofira, Bilecik tekfuruyla evlendirilirken, düğün basılıp Holofira esir alındı ve Orhan Gazi ile evlendirildi. Müslüman olduktan sonra adı Nilüfer Hatun olarak değiştirildi; bu evlilikten, ileride Osmanlı Devleti'nin üçüncü hükümdarı olacak Murad Hüdavendigar doğdu.
Osman Gazi, 1281 yılında Sögüt’te, Kayı Boyu’nun yönetimine geçtiğinde henüz 23 yaşındaydı. Ata binmekte, kılıç kullanmakta ve savaşmakta çok ustaydı. Aşiretin ileri gelenlerinden, Ömer Bey’in kızı Mal Hatun ile evlendi ve bu evlilikten ileride Osmanlı Devleti’nin başına geçecek olan oğlu Orhan Gazi doğdu.
Osman Bey; 1299 yılında Osmanlı'yı uç beyi olmaktan çıkarıp Söğüt ve Domaniç'te Osmanlı Beyliği'ni kurdu. 1302'de Koyunhisar Muharebesi'ni kazanarak bağımsızlığını ilan etti. Moğol istilalarından kaçan Müslümanların, beyliğine sığınması ile siyasi ve askeri gücü arttı. Çöküş döneminde bulunan Doğu Roma İmparatorluğu'ndaki karışıklıkların da etkisiyle kısa sürede Anadolu ve Doğu Roma'nın hakimi durumuna geldi.
Orhan Gâzî, 1326’da Bursa’yı fethetti. Bu sırada ölüm döşeğinde bulunan babası Osman Gâzî, buna çok sevindi ve bir fermanla oğlunu yanına çağırttı. Orhan Gâzî de, babasının emrini alır almaz yanına koştu. Bir yanda hâfızlar, içli ve dokunaklı seslerle Kur’ân-ı Kerîm okumakta, bir yanda Ahî Şemseddîn, Ahî Hasan, Turgut Alp, Saltuk Alp ve diğer kumandanlar Osman Gâzî’nin yanına diz çökmüş gözyaşları dökmekteydiler.
Orhan Gazi, babasının naaşı Bursa’da Gümüşlü Künbed‘ e nakledildikten sonra Osmanlı Devleti’ nin ikinci sultanı olarak tahta geçti ve devletin başkentini Yenişehir‘den Bursa’ ya taşıdı.
Osman Gazi'nin oğluna vasiyeti, 620 senelik cihan-şümûl bir devletin adeta anayasası olmuştur. Orhan Gazi, babasının nasihatlerini her daim aklında tutmuş ve bunlara göre hareket etmiştir.
Padişah olduktan sonra fetih hareketlerine hız veren Orhan Gazi, 1329 yılında Bizans kuvvetlerini Pelakanon‘ da ağır bir yenilgiye uğrattı ve bunun sonucunda 1330 yılında İznik‘ i aldı. Bizans İmparatorluğu karşısındaki başarısıyla Osmanlı beyliğini devlet olma durumuna getiren Orhan Gazi, Bizans’ın Anadolu ve Asya bağlantısını sağlayan İznik şehrini aldıktan sonra, imparator III. Andronikos büyük bir huzursuzluk yaşamaya başladı.
Devletin geçiçi merkezi haline getirilen İznik şehrinin imar planı değiştirildi, İslami eserlerle süslendi. Ayrıca en büyük kilise camiye çevrildi. 1331 yılında Taraklı, Mudurnu ve Göynük kasabalarını; 1333‘ de Gemlik‘i, 1336‘ da Kirmastı, Mihaliç ve Ulubat‘ı fetheden Orhan Gazi, 1337‘deyse ise İzmit'i ele geçirdi ve böylece Kocaeli yarımadasının tamamı Osmanlıların eline geçmiş oldu.
İzmit’in fethinden hemen sonra Osmanlı topraklarına Hereke, Yalova ve Armutlu da katılınca Bizans’ın Anadolu yakasında Şile, Kadıköy ve Üsküdar dışında toprağı kalmadı. O dönemde Bizans’ta taht kavgaları hüküm sürmekteydi ve imparator Orhan Gazi’den barış istemek zorunda kalmıştı. Bu sırada Karasi bey‘in ölümü nedeniyle oğulları arasında beylik mücadelesi çıkmıştı. Orhan Gazi, bu iç karışıklıktan faydalanarak, 1341– 1345 yılları arasındaki dönemde başta Balıkesir ve Biga yarımadası olmak üzere tüm Karasi beyliği topraklarını ele geçirdi. Bu da Osmanlı’nın Marmara’nın tüm güney kıyılarına hakim olması demekti ve Orhan Gazi sayesinde ilk kez Ege‘de kıyı edinilmişti.
Yine 1341‘de III. Andronikos’un ölümü Bizans’ı karıştırmıştı ve V. Ioannes Palaiologos‘la ortak olarak tahta geçen Ioannes Kantakuzenos, güçlü taraf olmak istiyordu. Bu sebepten Orhan Gazi’den yardım isteyen imparator, işbirliğini güçlendirmek amacıyla kızı Theodora‘yı Orhan Gazi’yle evlendirdi. Orhan Gazi’nin Theodora’dan Süleyman Paşa, İbrahim, Halil, Kasım ve Fatma Hatun isimlerinde beş çocuğu oldu.
Kantakuzenos, Balkanlar’da Bizans’ı tehdit eden Sırp Kralı Stefan Duşan‘a karşı, Orhan Gazi’yi Bizans’a çağırdı. Gazi, oğlu Süleyman Paşa komutasındaki orduyu Selanik kentine gönderdi ve Duşan’ın Selanik’i ele geçirmesi engellenmiş oldu. 1352‘de yine Kantakuzenos’un yardım isteğine karşılık veren Orhan Gazi, Süleyman Paşa’yı görevlendirdi ve Osmanlı ordusu Sırp ve Bulgarlara karşı Dimetoka‘da zafer kazandı. Bu yardım karşılığında Kantakuzenos, 1353‘te Gelibolu yarımadasındaki Çimpe(Çimbi) kalesini Osmanlılara bıraktı. Ancak Kantakuzenos’un izlediği iki yüzlü siyaset ve Papa‘yı Osmanlılara karşı Haçlı Seferi‘ne kışkırtması nedeniyle, Orhan Gazi, Kadıköy‘ü ve Marmara adalarını Osmanlı topraklarına kattı.
Çimpe’nin Osmanlı’ya geçmesi Rumeli’nin fethine zemin hazırlamıştı. Çünkü Çimpe, Rumeli’ye geçişte önemli bir eşikti. Bunun üzerine yine Süleyman Paşa komutasındaki ordu tüm Gelibolu yarımadasını Bolayır ve Tekirdağ‘a kadar fethetti. Tehlikeyi gören Kantakuzenos, para karşılığında Çimpe’nin iadesini istediyse de Orhan Gazi kabul etmedi. Böylelikle Bizans iyice Osmanlı kıskacına girmişti, bu yüzden Balkanlarda Sırp ve Bulgarlarla birlik olup Osmanlıya karşı hareket etme girişiminde bulunuldu. Rumeli harekatını yöneten Süleyman Paşa, Karesi topraklarındaki Türkmenleri Rumeliye’ye yerleştirmeye başladı ve Çorlu‘nun da alınmasıyla Bizans, Osmanlının Rumeli’deki varlığını kabul etmek zorunda kaldı. Bu arada Bizans tahtındaki diğer hükümdar Palaiologos, Orhan Gazi’nin Kantakuzenos’la olan anlaşmazlığından yararlanıp, Osmanlıyla iyi geçinme siyaseti izlemeye başlamıştı ve Orhan Bey’in Foça‘daki Ceneviz korsanları tarafından kaçırılan oğlu Şehzade Halil‘in kurtarılması için aracı oldu.
1359 yılında Rumeli Fatihi Süleyman Paşa, avlanırken atından düşüp hayatını kaybetti. Bu olay üzerine üzüntüsünden hastalanan Orhan Gazi’nin hayatı, 1362‘de sona erdi.
***http://www.kimkimdir.gen.tr/kimkimdir.php?id=434
***http://www.islamveihsan.com/orhan-gazi-kimdir-orhan-gazinin-hayati.html
**https://www.biyografi.net.tr/orhan-gazi-kimdir/
