ÇEVRE VE TOPLUM

AFETLER: 

Oluşum Kökenlerine Göre Doğal Afetler:

JEOLOLOJİK KÖKENLİ AFETLER; 

DEPREM + VOLKANİZMA + TSUNAMİ 

Etki Alanları ve Oluşumlarına göre Depremler: 

Çökme Depremler

• Karstik araziler de mağara tavanlarının çökmesiyle oluşur.
• En fazla Akdeniz Bölgesinde görülür.
• Maden Ocaklarının çökmesi de çökme depremler arasında yer alır.
• Etki alanı dardır.
• Can ve mal kaybı azdır.

Volkanik Depremler

• Volkanların patlaması sonucunda oluşan sarsıntılardır.
• Türkiye'de aktif volkan olmadığından dolayı Türkiye'de görülmez.
• Etki alanı dardır.
• Can ve mal kaybı azdır.

Tektonik Depremler

• Dünya'da ve Türkiye'de en yaygın olan deprem türüdür.
• Topraklarımızın yarısından fazlası 1.derece deprem bölgesidir.
• Can ve mal kaybı fazladır.
• Etki alanı geniştir.

Ülkemizdeki Fay Hatları:

BAF ( Batı Anadolu Fay Hattı ):

• Ege bölgesinde yer alır.
• Kıyı ya doğru uzanan fay hatlarıdır.
• Şiddetleri azdır.

DAF (Doğu Anadolu Fay Hattı):

• Hatay'daki graben alanından başlayıp, Maraş, Adıyaman, Malatya ve Elazığ'dan geçerek Bingöl'e kadar uzanır.
• Depremler orta şiddetlidir.

KAF (Kuzey Anadolu Fay Hattı):

• Saroz Körfezinden başlayıp, Marmara Denizi, Adapazarı, Düzce, Tosya, Erbaa, Reşadiye, Erzincan, Erzurum'dan Van Gölüne ulaşır.
• Çok sık deprem olmaz.
• Oluşan depremlerin şiddeti ise oldukça fazladır.

• Dünya’da meydana gelen depremlerin %81’i Pasifik Ateş Çemberinde, %17’si ise Alp Himalaya deprem kuşağında meydana gelir.
• Verilen harita; Dünya’daki deprem, volkanizma ve levha hareketlerinin yoğun olduğu yerleri gösterir.
• Bir yerde Tsunami’nin olabilmesi için deprem riskinin yüksek olması ve okyanusa kıyısının olması gerekir.
• Ayrıca bir yerde volkanik olaylar fazla ise o yerlerde kıtasal kabuk ince yapıdadır.

KLİMATOLOJİK KÖKENLİ DOĞAL AFETLER; 

KASIRGA + KURAKLIK + ÇIĞ + SEL VE TAŞKIN + ORMAN YANGINI 

KASIRGALAR;

• Aşırı basınç farklarından dolayı oluşur.
• Çok şiddetli rüzgârlardır.
• Etki alanları Tropikal Bölgelerdir. ( 0 - 30 enlemleri arası )
• Türkiye’de görülmez.
• Can ve mal kaybına neden olurlar.

• Amerika Kıtasında Kasırgalar; Hurricane, Avustralya’da ise Wily Wily olarak bilinir.

KURAKLIK:

• En yavaş gelişen doğal afettir.
• Etki alanı geniştir. Etkili olduğu alanlarda uzun süre etkisi devam eder.
• Dünya’da özellikle Çöllerde oldukça fazladır.
• Ülkemizde kuraklık; İç Anadolu Bölgesinde ve Güneydoğu Anadolu Bölgesinde etkilidir.

SEL VE TAŞKIN:

• Ani ve aşırı yağışlardan dolayı oluşur.
• Akarsular geniş tabanlı vadi ise sel ve taşkın riski de artar.
• Türkiye'de akarsu kenarları ( Meriç ve Asi nehirleri )
• Dünya'da Güneydoğu Asya ( Hindistan - Çin - Japonya )

ÇIĞ:

• Yüksek ve eğimli yerlerde kar örtüsünün yamaç boyunca hareketidir.
• Türkiye'de Doğu Anadolu Bölgesi ( Hakkari Yöresi )
• Dünya'da: Alp - And - Himalayalar en çok riske sahip olan bölgelerdir.

ORMAN YANGINI:

• Yaz Kuraklığı ve kundaklama en önemli nedenleridir.
• Türkiye'de özellikle Akdeniz ve Ege kıyılarında Dünya'da ise Akdeniz ikliminin görüldüğü alanlarda yaygındır.
• En az orman yangını Türkiye'de ( Karadeniz ) Dünya'da ise ( Ekvator ve çevresinde ) görülür... HER MEVSİM YAĞIŞ VAR.

• Dünya’daki Orman yangınları ile Akdeniz iklimi birbirlerine paraleldir. ( Yaz Kuraklığı )