GÖLGE
Işık opak (ışık geçirmeyen) cisimler üzerine düşerek, cisimlerin arka taraflarında oluşturduğu karanlık bölgeye gölge denir.
Hiç bir ışık kaynağından ışığın ulaşamadığı bölgeyedenir.
Işık kaynağından kısmen ışık alan bölgelere denir.
IŞIK KAYNAKLARI
- Noktasal ışık kaynakları İğne ucu kalınlığında olduğu kabul edilen geldiği kabul edilen ışık kaynaklarına denir.
- Küresel ışık kaynakları: Belirli bir çapı olan el feneri, araba farı, güneş gibi ışık kaynaklarına denir.
- Noktasal ışık kaynakları ile gölge oluşumu:
Perde üzerinde oluşan bölge TAM GÖLGE dir.
- Kaynak engele yaklaştırılırsa gölge alanı büyür.
- Engel kaynağa yaklaştırılırsa gölge alanı büyür.
- Perde engele yaklaştırılırsa gölge alanı küçülür.
- Engel perdeye yaklaştırılırsa gölge alanı küçülür.
- Engelin yarıçapı arttırılırsa gölge alanı büyür.
- Kaynak yukarı kaydırılırsa gölge aşağı kayar.
- Kaynak aşağı kaydırılırsa gölge yukarı kayar.
K1 ve K2 kaynakları ve opak engelle kurulu düzenek ile oluşturulan gölge yukarıdaki şekildeki gibidir.
K ve L bölgeleri YARI GÖLGE, kesişimleri ise TAM GÖLGE dir.
- Küresel ışık kaynakları ile gölge oluşumu:
NOT:Karanlık bir ortamda küresel bir kaynak ve cisim aşağıdaki şekildeki gibi yerleştirilip cismin arkasındaki A,B,C,D,E,F,G noktalarından küresel kaynağa bakıldığında aşağıdaki gibi görüntüler elde edilir.
ÖRNEK:
Şekildeki engelin perde üzerinde oluşan gölgesinin karşıdan görünümü nasıl olur?
CEVAP:
ÖRNEK:
CEVAP: ӏ. ve ӏӏӏ.
- Mum aşağı kaydırılırsa gölge yukarı kayar.(DOĞRU)
- Mum cisme yaklaştırılırsa gölge küçülür.(Gölge büyür YANLIŞ)
- Perde uzaklaştırılırsa gölge küçülür. (DOĞRU)