ENDERUN (İÇ SARAY)
- Birundan Babüssade kapısı ile girilir.
- Saray görevlilerinin yetiştiği yerdir.
Has Oda
Padişahın günlük hizmetinde bulunanların olduğu yer
Yöneticisi Has Odabaşı
Has Oda, rütbe olarak en yüksek hizmetlilerin bulunduğu yer
Hazine Odası
Padişahın özel hazinesinin ve değerli eşyalarına bakanların bulunduğu yer
Kiler Odası
Padişahın sofra hizmetlerine bakan görevlilerin bulunduğu yer
Seferli Odası
Müzisyen, berber gibi hizmetlilerin bulunduğu yer
HAREM-İ HÜMAYUN Padişahın özel hayatını geçirdiği padişahın ve ailesinin de bulunduğu kısımdır. DİVAN-I HÜMAYUN
- Siyasi, askeri, adli ve mali işlerin görüşülüp karara bağlandığı merkez teşkilatının en önemli karar organıdır.
- Orhan Bey zamanında kuruldu. Başkanı padişah olur.
- II. Mehmet döneminde divan toplantılarını padişah Kasrı Adl denilen yerden izledi.
- Kanuni Sultan Süleyman döneminden itibaren divan teşkilatı «kubbealtı» denilen yerde toplanmaya başlamıştır.
- Divanda alınan kararlar nişancı tarafından mühimme defterlerine yazılır.
- II. Mahmut tarafından Divan-ı Hümayun kaldırıldı yerine Heyet-i Vükela (Bakanlar Kurulu) oluşturuldu.
DİVAN ÜYELERİ VE GÖREVLERİ SADRAZAM/ VEZİR-İ AZAM
- Seyfiye grubundandır.
- Devlet görevlilerini atama, görevden alma işlerine bakar.
- Padişah sefere çıkmadığında sefere katılır.
- Sadrazamlık makamına Paşa Kapısı ya da Bab-ı Ali adı verildi
- İlk sadrazam Çandarlı Kara Halil Hayrettin Paşa’dır.
KUBBEALTI VEZİRLERİ II. Mehmet döneminden itibaren sayıları artmaya başladı. DEFTERDAR
- Devletin gelir ve giderlerini hesaplar
- Kalemiye sınıfındandır.
YENİÇERİ AĞASI İstanbul’un güvenliğini sağlamakla görevlidir. KADIASKER KAZASKER
- Eğitim ve adalet işlerinden sorumlu
- Kadı ve müderrislerin atama/terfi işlerine bakar.
- Kadının verdiği hükmü bozabilir.
NİŞANCI
- Toprak ve tapu kayıtlarını tutar.
- Fethedilen toprakları Tahrir defterine yazar.
- Padişahın tuğrasını taşır, padişahın fermanına tuğra çeker
- Divanda alınan kararlar Mühimme defterine yazılır
REİSÜLKÜTTAP
- Diplomatik ilişkileri yürütür.
ŞEYHÜLİSLAM
- Padişah tarafından atanır.
- Devşirmeler bu göreve getirilmez.
- Fetva makamıdır.
- İlk şeyhülislam Molla Fenari’dir.
KAPTAN-I DERYA
- Donanma komutanı
- İlk Kaptan-ı Derya, Karamürsel Alp’tir.
DİVAN ÇEŞİTLERİ İKİNDİ DİVANI: Divanda yarım kalan işleri tamamlamak için toplanır. ÇARŞAMBA DİVANI: Yargı işlerinin gerçekleştirildiği, halkın şikayetlerinin dinlendiği divandır. GALEBE DİVANI: Elçi kabul edilir. Yeniçerilerin maaşları ödenir. AYAK DİVANI: Olağanüstü durumlarda toplanır.
TAŞRA TEŞKİLATI
İDARİ BİRİM
YÖNETİM
ASAYİŞ
ADALET YARGI
EYALET
BEYLERBEYİ
SUBAŞI
KADI
SANCAK
SANCAK BEYİ
SUBAŞI
KADI
KAZA
KADI
SUBAŞI
KADI
KÖY
KÖY KETHÜDASI
YİĞİTBAŞI
KADI NAİBİ
Tanzimat Dönemi’nde Eyalet Sistemi ortadan kalktı.