Klorofil taşıyan canlıların ışık enerjisinden yararlanarak inorganik maddelerden organik madde üretilmesine fotosentez denir. Fotosentezde; Işık, CO2, H2O, ETS, Klorofil ve Enzim görevi alır. Prokaryotlarda sitoplazmada, ökaryotlarda kloroplasta gerçekleşir. Kloroplastta tilokoit zar "granum" da ışıklı evre, stroma sıvısında ışıktan bağımsız evre gerçekleşir. Fotosentez, ışığa bağımlı ve ışıktan bağımsız evre olmak üzere iki kısımdan oluşur.
Fotosentezde suyun görevi, NADP'nin hidrojen kaynağı; Fotosistem-II'deki elektron kaynağı; Atmosfere verilen oksijen kaynağıdır.
Işıklı Evrede; 1) FS - II'nin elektronları kopar ve ilk elektron alıcısı tarafından tutulur. 2) Su molekülleri iyonlarına ayrışır. "Fotoliz". 3) FS - II tarafından ilk elektron alıcısına aktarılan elektronlar ETS'ye aktarılır ve ATP sentezlenir. 4) "Fotofosforilasyon". 5) Son olarakda NADP sudan gelen hidrojenleri alıp indirgenir.
Fotosistem; Tepkime merkezi ve anten kompleksinden oluşur. Tepkime merkezinden klorofil
bulunurken, anten kompleksinde ise klorofiller ve karetenoitler bulunur.
Klorofil, fotosentezde kullanılır. Enzim gibi tekrar tekrar kullanılır.Yapısında C, H, O, N ve Mg bulunur.
Işıktan bağımsız evre (Karanlık Evre): Bu evrede karbondioksit kullanılarak organik besin sentezlenir. Karanlık evrede ilk olay karbondioksitin özümleme yapılır. Bunu rubisko adlı enzim sağlar. Rubisko dünyada en fazla bulunan enzim çeşididir.
NOT:Bir bitkinin fotosentez hızı: Tükettiği CO2 miktarı ve ürettiği oksijen miktarıyla ölçülür.
Kemosentez. Sadece prokaryot hücrelerde gerçekleşir. Yani ototrof bakterilerde ve arkelerde görülür. Hem gece hem gündüz gerçekleşir. Bu özelliğinden hücresel solunuma benzer. Hem oksijen üretilir hem de oksijen tüketilir. Bu olay peroksizom organelinin özelliğine benzer.
? ÖRNEK SORU 1. Aşağıdakilerden hangisi fotosentetik bir canlıda hidrojen kaynağı olarak kullanmazlar?
A) CO2 B) H2O C) H2S D) H E)H2S2
CO2 yi üreticiler karbon kaynağı olarak kullanır. CVP A
? ÖRNEK SORU 2. Aşağıdakilerden hangisi fotosentezde suyun kullanıldığını kanıtlar?
A) Glikoz sentezi B) CO2 özümlemesi C) ATP sentezi
D) Oksijen üretimi E) Aminoasit sentezi
Suyun fotolizi ile atmosfore oksijen verir yani oksijen üretimi fotosentezde suyun kullanıldığını kanıtlar. CVP D
