SIVI BASINCI
Sıvılar bulundukları kabın şeklini alır. Bu nedenle sıvı basıncı katılardan farklıdır.
Durgun sıvılar bulundukları her çeperine basınç uygular.
Sıvının kaba uyguladığı basıncı hesaplarken aşağıdaki bağıntı kullanılır;
P=h.d.g
P: basınç
h: sıvı derinliği
d: sıvı yoğunluğu(özkütle)
g: yerçekimi ivmesi
Yukarıdaki verilerle sıvı basıncı doğru orantılıdır.
!!!SIVI BASINCI ;
KABIN ŞEKLİNDEN, SIVI KÜTLESİNDEN, SIVI HACMİNDEN BAĞIMSIZDIR.
Yukarıdaki şekilde aynı cins ve aynı yükseklikte sıvı bulunan kaplardasıvı basıncı eşittir.
P(1)=P(2)=P(3)=P(4)=h.d.gdir.
!NOT:
P(K) < P(L) olduğu için L deliğinden çıkan sıvının menzili K deliğinden çıkan sıvının menzilinden daha büyüktür.
Pascal Prensibi
Pascal prensibi sıvıların basıncı iletiminin özelliklerini açıklayan Pascal prensibi bir kabın içine konulmuş sıkıştırılamayan bir akışkanın herhangi bir yerinde meydana gelen bir basıncın akışkanın her yerine aktarıldığını, aynı basınç değişiminin akışkanın her noktasında oluşacağını söyler.
SIVILAR BASINCI AYNEN İLETİR, KUVVETİ İSE AYNEN İLETMEZ.
Birbirine karışmayan sıvılarda;
Sıvıların basıncı iletmesi prensibi ile kabın tabanına uygulanan basınç iki sıvının uyguladığı basıncın toplamına eşittir.
P=h1.d1.g+h2.d2.g
şeklinde yazılır.
SU CENDERESİ
Sıvıların basıncı aynen iletmesi mantığıyla kurulan sistemde iki kol basıncı birbirine eşittir.
P1=P2
Piston ağırlıkları ihmal edildiğinde;
eşitliği yazılır.
Piston ağırlıkları ihmal edildiğinde;
eşitliği yazılır.
Sıvı basıncı ile kollar dengelendiyse;
eşitliği yazılır.
BİLEŞİK KAPLAR
Kesitleri ve şekilleri birbirinden farklı iki veya daha fazla kap bir araya getirilerek elde edilene sisteme bileşik kap denir.
Kollardan birinden kaba sıvı konulduğunda bütün kollarda sıvı seviyesi aynı olur.
Kollardaki sıvı basıncı birbirine eşittir.
U BORUSU
U Borusu iki kollu bileşik kaptır.
Akışkan sıvıların basıncı
Sıvılar basıncın büyük olduğu yerden küçük olduğu yere akar.
Sıvıların basıncı derinliğe bağlı olduğundan,
P1> P2> P3
BERNOULLİ PRENSİBİ
Ünlü fizikçi Daniel Bernoulli’ nin keşfettiği ilkeye göre;
sürtünmesiz bir akış boyunca hızla gerçekleşen bir artışın aynı anda ya basınçta ya da akışkanın potansiyel enerjisinde azalmaya neden olduğunu ifade eder.
ÖRNEK:
İçi sıvı dolu kap ters çevrildiğinde sıvı basıncı (P), kap tabanına sıvı basınç kuvveti (F) nasıl değişir?
(P)(F)
A) Azalır Artar
B) Değişmez Değişmez
C) Artar Değişmez
D) Azalır Değişmez
E) Artar Artar
CEVAP:A
ÖRNEK:
Şekildeki U borusunda yoğunluğu 0,8 g/cm3 olan sıvı vardır. Kollardan birine yoğunluğu 0,8 g/cm3 ve yüksekliği 10 cm olan sıvı konulduğunda, diğer koldaki sıvı yükselmesi ilk durumuna göre kaç cm olur?
( Sıvılar birbirine karışmamaktadır.)
ÇÖZÜM:
h1 . 0,6 = 10. 0,8
h1 =13,3
h1 – h2 =13,3 -10 =3,3 cm
3,3 +(10 –X) + (13,3 –X)= 13,3
X=6,65 cm