TÜREV
ANLIK DEĞİŞİM HIZI:
Bir fonksiyonun
aralığında ki değişimine ortalama değişim hızı denir ve ortalama değişim hızı
formülü ile hesaplanır.
ÖRNEK: fonksiyonun
aralığındaki ortalama değişim hızını bulalım.
ÇÖZÜM:
ortalama değişim hızı bulunur.
TÜREV TANIMI:
ve
,
fonksiyonu
da sürekli olmak üzere,
limit değeri bir reel sayıya eşit ise bu limit değerine fonksiyonun
noktasında türevi denir ve
şekillerinde gösterilir.
ÖRNEK: fonksiyonun
noktasında türevini bulalım.
ÇÖZÜM:
bulunur.
SAĞDAN VE SOLDAN TÜREV
i) ve
,
fonksiyonu
da sürekli olmak üzere,
limiti reel sayıya eşit ise fonksiyonun soldan türevi denir ve
olarak gösterilir.
ii) ve
,
fonksiyonu
da sürekli olmak üzere,
limiti reel sayıya eşit ise fonksiyonun sağdan türevi denir ve
olarak gösterilir.
Fonksiyon noktasında türevi olması için sağdan ve soldan limitin birbirine eşit olmalıdır.
ÖRNEK: fonksiyonun
noktasında türevini bulalım.
ÇÖZÜM: Fonksiyonun bir noktada türevinin olması için o noktada sürekli olmalıdır.
olduğundan fonksiyon noktasında süreklidir. Şimdi türeve bakalım
Sağdan ve soldan türev değerleri birbirine eşit olduğundan noktasında türevi vardır ve 2’dir.