TÜREVİN GEOMETRİK YORUMU
TEĞET DENKLEMİ
eğrisinin noktasındaki teğetinin eğimi, fonksiyonunun noktasındaki türevine eşittir.
ÖRNEK: fonksiyonun noktasındaki teğetin eğimini bulalım.
ÇÖZÜM: olarak bulunur.
ARTAN VE AZALAN FONKSİYONLAR
fonksiyonu türevli olsun. için; ise fonksiyonu aralığında artan, ise fonksiyonu aralığında azalandır.
ÖRNEK: fonksiyonunun artan ve azalan olduğu aralıkları bulalım.
ÇÖZÜM:
Artan olduğu aralık: azalan olduğu aralık:
EKSTREMUM NOKTA:
fonksiyonu için, yapan noktasına kritik nokta denir.
Her sayısı için ise noktasına fonksiyonun yerel (bağıl) maksimum değeri denir.
Her sayısı için ise noktasına fonksiyonun yerel (bağıl) minumum değeri denir.
ÖRNEK: fonksiyonu inceleyelim.
ÇÖZÜM:
0 noktası yerel maksimum, 2 noktası yerel minumumudur.
Yerel maksimum noktası: Yerel maksimum noktası:
MAKSİMUM VE MİNUMUM PROBLEMLERİ
Bu tarz problemleri çözerken istenilen ifadeyi tek değişkene göre yazıp istenilen ifadenin türevini alıp sıfıra eşitlendiğinde bulunan değer istenilen bulunur.
ÖRNEK: olduğuna göre, çarpımının alabileceği en küçük değeri bulalım.
ÇÖZÜM: bulunan en son ifadenin türevini alıp sıfıra eşitleyelim.
değeri için en küçük değeri alır. olur.
olarak bulunur.
İKİNCİ TÜREVİN GEOMETRİK YORUMU
fonksiyonu aralığında sürekli ve iki kere türev alınabilen fonksiyon olsun. Her için sağlanıyorsa bu aralıkta fonksiyon konkav, her için sağlanıyorsa bu aralıkta fonksiyon konvekstir.
İkinci türevi sıfır yapan değer ise fonksiyonun dönüm noktasıdır.
ÖRNEK: fonksiyonunun ikinci türevini inceleyelim.
ÇÖZÜM:
bulunan bu değerler dönüm noktasıdır.
ASİMPTOTLAR
iken bir noktada soldan veya sağdan limit değerleri artı ve ya eksi sonsuza giderse fonksiyonun bu noktada düşey asimptotu vardır denir.
Fonksiyonda değişken artı veya eksi sonsuza giderken limiti bir reel sayıya eşit olursa bu fonksiyonun yatay asimptotu vardır denir.