TÜREVİN GEOMETRİK YORUMU
TEĞET DENKLEMİ
eğrisinin
noktasındaki teğetinin eğimi,
fonksiyonunun
noktasındaki türevine eşittir.
ÖRNEK: fonksiyonun
noktasındaki teğetin eğimini bulalım.
ÇÖZÜM: olarak bulunur.
ARTAN VE AZALAN FONKSİYONLAR
fonksiyonu türevli olsun.
için;
ise
fonksiyonu
aralığında artan,
ise
fonksiyonu
aralığında azalandır.
ÖRNEK: fonksiyonunun artan ve azalan olduğu aralıkları bulalım.
ÇÖZÜM:
Artan olduğu aralık: azalan olduğu aralık:
EKSTREMUM NOKTA:
fonksiyonu için,
yapan
noktasına kritik nokta denir.
Her sayısı için
ise
noktasına
fonksiyonun yerel (bağıl) maksimum değeri denir.
Her sayısı için
ise
noktasına
fonksiyonun yerel (bağıl) minumum değeri denir.
ÖRNEK: fonksiyonu inceleyelim.
ÇÖZÜM:
0 noktası yerel maksimum, 2 noktası yerel minumumudur.
Yerel maksimum noktası: Yerel maksimum noktası:
MAKSİMUM VE MİNUMUM PROBLEMLERİ
Bu tarz problemleri çözerken istenilen ifadeyi tek değişkene göre yazıp istenilen ifadenin türevini alıp sıfıra eşitlendiğinde bulunan değer istenilen bulunur.
ÖRNEK: olduğuna göre,
çarpımının alabileceği en küçük değeri bulalım.
ÇÖZÜM: bulunan en son ifadenin türevini alıp sıfıra eşitleyelim.
değeri için en küçük değeri alır.
olur.
olarak bulunur.
İKİNCİ TÜREVİN GEOMETRİK YORUMU
fonksiyonu
aralığında sürekli ve iki kere türev alınabilen fonksiyon olsun. Her
için
sağlanıyorsa bu aralıkta fonksiyon konkav, her
için
sağlanıyorsa bu aralıkta fonksiyon konvekstir.
İkinci türevi sıfır yapan değer ise fonksiyonun dönüm noktasıdır.
ÖRNEK: fonksiyonunun ikinci türevini inceleyelim.
ÇÖZÜM:
bulunan bu değerler dönüm noktasıdır.
ASİMPTOTLAR
iken bir noktada soldan veya sağdan limit değerleri artı ve ya eksi sonsuza giderse fonksiyonun bu noktada düşey asimptotu vardır denir.
Fonksiyonda değişken artı veya eksi sonsuza giderken limiti bir reel sayıya eşit olursa bu fonksiyonun yatay asimptotu vardır denir.