Vektörler * - TYT AYT 2023 (YKS 2023) Uzaktan Eğitim

Sınavlara CANLIDERSHANE.NET Uzaktan Eğitim ile hazırlanın kazanın

VEKTÖRLER

Uzayda yönlendirilmiş doğru parçalarına vektör denir. Vektörler doğrultu, yön, büyüklük, başlangıç noktasına sahiptir. Vektörler             

 şeklinde gösterilirler.

  • YÖN
  • BÜYÜKLÜK 
  • DOĞRULTU 
  • BAŞLANGIÇ NOKTASI

bildiren niceliklere vektör denir.

 

  • A noktası Başlangıç Noktası 
  • A B noktaları aralığı Doğrultu 
  • A=|A| vektörün büyüklüğü 

 

Vektörlerin Özellikleri

  • Bir vektörün (+) ya da (-)  işaretli olması o vektörün yönünü ifade eder. 
  • Bir vektör eksi (-) ile çarpıldığında vektörün yönü zıt yöne döner. 
  • İki vektör toplandığında ya da farkı alındığında sonuç vektör olarak bulunur. 
  • Vektörlerin toplanmasında değişme özelliği vardır. 
  • Bir vektör bir skaler ile çarpıldığında büyüklüğü o skaler ile çarpılmış olur. 

 

  •  Bir vektör bir sayıya bölündüğünde büyüklüğü o sayı ile bölünmüş olur. 
  • Vektörün taşınabilme özelliği mevcuttur. Vektörün taşınırken doğrultu, yön, büyüklük değiştirilmemelidir.

Vektörlerin Toplanması

Vektörlerin toplanmasında yöntem kullanılır.

  • Paralelkenar Metodu

Başlangıç Noktası aynı olan vektörlerin toplanmasında kullanılan yöntemdir. 

Toplamı istenen iki vektör paralelkenara tamamlanır. Kesim noktası ile başlangıç noktasını birleştiren vektör toplam vektörüdür.

Cosinüs Teoremi: 

Başlangıç noktası aynı olan iki vektörün arkasındaki açı biliniyor ise;

denklemi yardımı ile R bileşke vektörü hesaplanır. 

Not: Bileşke vektörün şiddeti büyük olan vektörle yaptığı açı, bileşke vektörün şiddeti küçük olan vektörle yaptığı açıdan daima küçüktür.

  • Uç uca Ekleme Yöntemi 

 

Vektörlerden biri seçilip bitiş noktasına diğer toplanacak vektörlerin başlangıç noktasını taşınır. İlk seçilen vektörün başlangıç noktasından son eklenen vektörün bitiş noktasına çizilen vektör toplam vektörüdür. 

 

  • Bileşenlerine Ayırma Yöntemi 

|Ax|=Acosα |Ay|=Asinα

 

Bir vektörün bileşenleri o vektörün koordinat düzlemi üzerindeki izdüşümüdür. 

 

ÖNEMLİ! İki eşit büyüklükte (A) vektörün başlangıç noktaları aynı ve;

  • Aralarındaki açı 90 ise, bileşke vektörün büyüklüğü A✓ 2dir.
  • Aralarındaki açı 60 ise, bileşke vektörün büyüklüğü A ✓ 3 tür.
  • Aralarındaki açı 120 ise, bileşke vektörün büyüklüğü A dır. 

Not: Büyüklüğü A ve B olan iki vektörün bileşkesinin büyüklüğü (R) 

A+B ≥ R ≥ A-B     aralığında değer alır.

 

KUVVET

Bir cismi hareket ettirebilen, hareket eden cismi durdurabilen, cismin şeklini değiştirebilen etkiye kuvvet denir. 

Kuvvet başlangıç noktası, doğrultu, yön, büyüklük bildirdiğinden vektörel bir niceliktir. 

Bu nedenle kuvvetlerle yapılan işlemler vektörel hesaplamalarla gerçekleştirilir.

Bir cisim üzerine etki eden kuvvetlerin vektörel toplamına bileşke kuvvet denir.

 

Kuvvet dinamometre yardımı ile hesaplanır.

 

Kuvvet birimi newton(N) dur.