Çekirdek  

 Hücrenin yönetim merkezidir.    Prokaryotlarda çekirdek yoktur. DNA sitoplazmada bulunur.    Çoğu hücrede bir tanedir. Kas hücreleri, mantar hücreleri gibi hücrelerde birden fazla olabilir.    Çekirdek hücre dışında canlılığını devam ettiremez. Çekirdeği çıkarılmış hücre de canlılığını devam ettiremez. Hücre canlılığının devam etmesi için sitoplazma ve çekirdek bir arada bulunmalıdır.    DNA’daki bilgilere göre üretilen enzim ve hormonlarla (işlevsel proteinlerle) hücreyi yönetir.    Depoladığı bilgileri hücre bölünmesi ile yeni hücrelere aktarır.    Canlılardaki farklı kalıtsal özellikleri oluşturur.    Çekirdek; Çekirdek zarı (karyolemma), çekirdek plazması (karyoplazma), çekirdekçik (nukleolus) ve kromain iplik ile kromozomlar olmak üzere 4 bölümden oluşur.

Çekirdek zarı: Çekirdeği hücrenin diğer kısımlarından ayırır, çekirdeğe şekil ve direnç kazandırır. Hücre bölünmesi sırasında kaybolur, bölünme tamamlandıktan sonra yeniden oluşur. Çift katlıdır ve ER ile bağlantılıdır. Dış yüzeyinde ribozomlar yer alır. Üzerinde por denen geçitler bulunur. Bunlar hücre zarındaki porlardan büyüktür. Porlardan; RNA, ATP ve protein gibi büyük moleküller geçebilir.   

 Çekirdek plazması (Karyoplazma): Çekirdeğin içini dolduran sıvıdır. Sitoplazmadan daha çok çözünmüş madde ve nükleik asit bulunur. Karyoplazmada; protein, enzim ve mineral maddeler, kromatin iplikler ve çekirdekçik yer alır.     

 Çekirdekçik (Nukleolus): Zarla çevrili değildir. Yapısında; DNA, RNA ve protein bulunur. Çekirdekçiğin büyüklüğü ve sayısı, canlının türüne ve hücrenin büyüme evresine göre değişir. Protein sentezinin daha yoğun olduğu hücrelerde daha büyüktür. Hücre bölünmesi sırasında çözünür, daha sonra yeniden oluşur. Çekirdekçikte rRNA sentezlenir. Sentezlenen rRNA; proteinlerle birleştirilerek ribozomun alt birimi oluşturulur.   

 Kromatin iplik ve kromozomlar: Çekirdekte bulunan DNA, histon proteinleri ile birlikte kromatinleri oluştururlar. Kromatinler, hücre bölünmesi sırasında kısalıp kalınlaşarak kromozomları oluşturur. Kromozomlar birbirinin aynı olan iki kromatitten oluşur. Kromozom sayısı türe özgüdür. Aynı tür bireylerin (partenogenez ile çoğalan canlılar hariç) kromozom sayıları aynıdır. Ama kromozom sayıları aynı olan bireylerin aynı tür olduğu kesin değildir. Canlı gelişmişliği ile kromozom sayısı arasında ilişki yoktur.