D.Tahmin – Olasılık Cümleleri
Bazı sezgi ve bilgilere dayanarak herhangi bir durum, olay ya da eylemin nasıl gerçekleşeceği hakkında fikir yürütmektir. “bence, bana göre, sanırım, belki, zannediyorum” gibi ifadelerle belirtilir.
Örnek: Belki de dilinde bu şarkı düşmez.
Çıkmış Soru:
Aşağıdaki cümlelerin hangisinde bir "sezgi, tahmin" söz konusu değildir?
A) Bu olayın böyle sonuçlanacağını ben çok önceden anlamıştım.
B) Nasıl bir mutluluk içinde bulunduğunu gözlerinden okuyordum.
C) Bu sırrı, sonsuza değin yüreğimde taşıyacağıma söz veriyorum.
D Bu konuyu, onun yanında rahatça konuşabileceğimi sanıyorum.
E) Paraya düşkün biri olduğunu konuşmalarından çıkarmıştım.(1990-ÖSS)
Çıkmış Soru:
(I) Anadoluhisarı’nın bulunduğu bölgenin tarihi, eskiye dayanıyor. (II) Kaynaklara göre, Anadoluhisarı, Boğaz’dan geçişleri kontrol etmek amacıyla Yıldırım Beyazıt tarafından yaptırılmış. (III) Yapılırken kullanılan malzemeler arasında, Bizans yapılarından alınmış taşlar da var. (IV) Bu durum, burada eski bir Zeus Tapınağı’nın bulunduğu yolundaki düşünceleri daha da güçlendiriyor. (V) Boğaz’ın en dar yerinde, Göksu Deresi kıyısında bulunan bu bölgenin, bugün olduğu gibi, Osmanlı öncesinde de yerleşim alanı olarak kullanıldığı çeşitli kaynaklarda belirtiliyor.
Yukarıdaki parçada numaralanmış cümlelerin hangisinde belirtilenler “tahmin” niteliği taşımaktadır?
A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V. (2000-ÖSS)
E. Varsayım Cümleleri
Gerçekleşmeyen bir durumu veya olayı gerçekleşmiş gibi kabul etmektir. Bu cümlelerde, “farz edelim, diyelim ki, tut ki, kabul edelim, düşünelim” gibi ifadeler kullanılır.
Örnek: Diyelim ki maçı kaybettiniz.
Örnek: Farz edelim ki bu soruyu çözemedin, ne yapacaksın?
Örnek: Tut ki bu işi de yüzüne gözüne bulaştırdın, ne olacak?
F. Değerlendirme Cümleleri
Bir yapıt veya sanatçı hakkında öznel ya da nesnel görüş bildirmektir. Öznel değerlendirmeler aynı zamanda bir eleştiridir.
Çıkmış Soru:
Aşağıdaki cümlelerin hangisinde, "değerlendirme" söz konusudur?(1989-ÖYS)
A) Kimi sanatçılar duygularını dile getirmek için, kimileri de kusursuz eserler yaratmak için yazarlar.
B) Romancı, gerçekleri düş gücüyle yeniden biçimlendiren kişidir.
C) Bir eserin değerinin, konusundan çok, üslubuna bağlı olduğunu her zaman söylerim.
D Bu romandaki kişilerin birbirleriyle ilişkisi üzerine birçok inceleme yapılmıştır.
E) Bu eserde, konu gerçek yaşamdan alınmış, kişiler karakterlerine uygun biçimde konuşturulmuştur.
