İ. Üslup ile İlgili Cümleler
Bir sanatçının dili kullanma şekli, sözcük seçimi, cümle kurma biçimine üslup denir. Buna yazarın anlatım biçimi de diyebiliriz. Üslup bildiren cümlelerde yazarın “nasıl anlattığı” ortaya konur. “Anlatımı nasıldır?” sorusuna cevap veren cümleler üslupla ilgili cümlelerdir.
Çıkmış Soru: Aşağıdaki cümlelerin hangisinde üslupla ilgili bir özelliğe değinilmemiştir? 2004-ÖSS
A) Sağlam bir roman tekniğinin yanı sıra canlı, en az sözcükle çok şey anlatmayı amaçlayan, yoğun bir anlatımı vardı.
B) Şiirlerinde, okurun değişik duygularını etkileyen imgeleri, sıradan sözcüklere yeni anlamlar yükleyerek oluştururdu.
C) Yapıtlarındaki karakterler, halk arasından seçilmiş, zengin bir duygu dünyası olmayan, tek boyutlu kişilerdi.
D Şiirlerini oluştururken sözcükleri, ses, anlam ve çağrışım yönünden sıkı bir değerlendirmeden geçirerek kullanırdı.
E) Betimlemelerinde gözlem gücü ağır basar, özentili ve coşkulu bir söyleyişten özellikle kaçınırdı.
CEVAP C: A seçeneğindeki "canlı, en az sözcükle çok şey anlatmayı amaçlayan, yoğun bir anlatımı vardı."
B seçeneğindeki "sıradan sözcüklere yeni anlamlar yükleyerek oluştururdu."
D seçeneğindeki "sözcükleri, ses, anlam ve çağrışım yönünden sıkı bir değerlendirmeden geçirerek kullanırdı."
E seçeneğindeki "özentili ve coşkulu bir söyleyişten özellikle kaçınırdı." İfadeleri üslupla ilgilidir.
J. İçerik ile İlgili Cümleler
İçerik, bir eserde verilen duygu ve düşüncenin bütününe denir. Eğer bir cümle “Sanatçı neyi anlatmış?” sorusuna cevap veriyorsa, o cümle tanım cümlesidir.
Çıkmış Soru:
(I) Yaşadığı dönemin şiir anlayışından uzaklaşarak uçlarda dolaşan, alışılmadık bağdaştırmaları ve imgeleriyle zaman zaman, bilinen söylemin dışına taşan şair, sürekli yenilikler peşinde koşmuştur. (II) Karşılaştığı insanlık durumlarına yeni duygu ve anlamlar yükleyerek onları yeniden yazmıştır. (III) Şiirlerini oluştururken boş alanlar bırakmış, uzun dizeleri kırmıştır. (IV) Şiirde bir yenilik gerçekleştirmek için dilin yerleşik söz değerlerini olduğu gibi kullanmaktan kaçınmış, dili yeniden kurmaya yönelmiştir. (V) Şiirlerinin çoğunda, çok anlamlı sözcükler kullanarak değişik çağrışımlar uyandırmıştır.
Bu parçadaki numaralanmış cümlelerin hangisi, sözü edilen şairin şiirlerinin içeriğiyle ilgilidir?
A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V.
(2011-YGS)
Çıkmış Soru:
(I) Okuduğunuz bu parça bir gazete yazısından alınmış. (II) Yazar öne sürdüğü düşünceyi açıklamak için insanın çevresini tanımlıyor. (III) Bu çevreyle uyum sağladıkça mutlu olacağını söylüyor. (IV) Bu düşünceyi geliştirmek için de toplum yaşamının değişik kesimlerinden seçtiği örnekleri sıralıyor. (V) İnsanlığın mutlu olmak yolunda sürekli bir savaşımı sürdürdüğünü gösteriyor.
Yukarıdaki numaralanmış cümlelerden hangisi içerikle ilgili bir yargı değildir?
A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V. (1999-ÖSS)
