Toplumsal Kurumlar - TYT AYT 2023 (YKS 2023) Uzaktan Eğitim

Sınavlara CANLIDERSHANE.NET Uzaktan Eğitim ile hazırlanın kazanın

Untitled Document


Tanım: Toplumun ihtiyaçlarını karşılamak amacıyla oluşturulmuş yapılara denir.
Bu yapıların işleyiş ve işlevleri farklı olsada kurumlar arasında bir eşgüdüm,senkronize bağlantı vardır.
Toplumdaki kurumların ömrü toplumdaki bireylerin ömründen uzundur.
Toplumsal kurumlar ve işlevleri:

  • Aile:Neslin devamını sağlama işlevi vardır.Anne,baba,çocuk rolleri mevcut.
  • Ekonomi:Bir malın üretim ve tüketimini sağlama işlevi vardır.İşçi ve işveren rolleri mevcut.
  • Eğitim:Bireyin bilişsel,dugusal ve sosyal yönden gelişimini sağlama işlevi vardır.Öğretmen,öğrenci ve müdür rolleri mevcut.
  • Siyaset :Toplumsal düzeni sağlama ve devam ettirme işlevi vardır.Yöneten ve yönetilen gibi roller mevcut.
  • Din :Toplumun ve dolayısıyla bireyin manevi hayatını düzenleme işlevi vardır.Din adamı rolü mevcut.

TOPLUMSAL KURUMLAR:
1-AİLE: İçerisinde sıcak ve güven verici ilişkilerin kurulduğu toplumun en küçük birimidir.
Tarihsel süreç içerisinde ataerkil,anaerkil,geniş ve çekirdek aile gibi türleri mevcuttur.
Aile kurumunun işlevleri:

  • Biyolojik işlevi:Neslin devamını sağlar
  • Ekonomik işlevi :Aile üyelerinin beslenme ve barınma gibi masraflarını karşılar
  • Eğitim işlevi :Aile ilk eğitimin alındığı yerdir.Dolayısıyla ilk öğretmenlerimiz anne ve babamızdır.
  • Psikolojik işlevi :Üyeleri arasında sevgi,şefkat ve merhamet gibi psikolojik ihtiyaçları karşılar.
  • Sosyalleştirme işlevi :Toplumsal bir varlık olma ailede başlar.

Evlilik ve evlilik türleri:
Tanım : Evlilik,erkek ve kadın arasındaki resmi ve yasal anlaşmadır.Tarihsel süreç içerisinde toplumlarda farklı evlilik türleri görülmüştür.Bunlar:
1-Eşin seçildiği gruba göre:

  • Endogami :Grub içinden evlilik demektir.Akraba arasından evlilik gibi.
  • Ekzogami :Grub dışından yani akraba dışından evlilik demektir.
  • 2-Eş sayısına göre :
  • Poligami:Çok eşlilik demektir.
  • Monogami :Tek eşlilik demektir.
  • Polijini :Bir erkeğin birden fazla kadınla evliliği demektir.
  • Poliandri :Bir kadının birden fazla erkekle evliliği demektir.

 

3-Oturulan yere göre :
Matrilokal :Evlenen çift kadının evine yerleşir
Patrilokal :Evlenen çift erkeğin evine yerleşir
Neolokal :Evlenen çift ailelerinden bağımsız müstakil bir evde yaşarlar.

2-Eğitim kurumu:
Tanım:Kültürel bilgi birikimlerinin yeni nesillere aktarıldığı yer eğitim kurumudur.
Eğitim aynı zamanda bireyin sosyalleşmesinide sağlar.
Eğitim,örgün ve yaygın olmak üzere iki türlüdür.
Eğitimin işlevi:

  • Bireyin kendini geliştirmesine olanak sağlar.
  • Arkadaş çevresi oluşturur,
  • Bireyin kendini tanımasını sağlayarak uygun mesleği seçmesine yardımcı olur,
  • Bilinçli ve nitelikli insan yetişmesine katkıda bulunur.

3-Din kurumu:
Tanım: İnanç ve ibadet temelli bir toplumsal kurumdur.
İşlevi : Bir takım kurallar koyarak toplumsal düzeni sağlar.Ayrıca bireyler ve grublar arasında dayanışmayı,birlik ve beraberliği sağlar.
4-Ekonomi kurumu:
Tanım: Üretim,tüketim,bölüşüm ve değişimi koordine eden bir toplumsal kurumdur.
İşlevi : Sınırsız insan ihtiyaçlarının sınırlı kaynaklarla dengelenmesidir.
Ekonomide iki temel ihtiyaç vardır.Bunlar arz ve taleptir.
Ekonominin temel unsurları :
1-Üretim : Bir malın ortaya çıkarılmasıdır.Üretim için:

  • 1-Doğa
  • 2-Emek
  • 3-Sermaye
  • 4-Girişim  gibi faktörler gereklidir.

2-Tüketim :Üretilen mal ve hizmetten yararlanmaktır.
3-Bölüşüm : Gelirin üretime katılanlar arasında bölünmesidir
4-Değişim :Mal ve hizmetin diğer mal veya hizmetlerle değiştirilmesidir.

5-Siyaset kurumu:
Tanım : Bir arada yaşayan insan topluluğunun varlığnı sürdürmesi için devlet gücünün kullanılması ve yönetilmesidir.
Siyaset idare etmek anlamına gelir.
Siyaset Kurumunun kavramları :

  • Devlet
  • Millet
  • Birey
  • Sivil toplum
  • Meşruiyyet
  • Eşitlik
  • Özgürlük
  • İktidar
  • Seçim
  • Parlamento

Siyasal Yönetim Biçimleri :

  • Teokrasi
  • Demokrasi
  • Monarşi
  • Oligarşi