A. Merkezi Sinir Sistemi
Beyin, sert zar, örümceksi zar ve ince zar olmak üzere üç zar tabakası ile sarılıdır. Sert zar beynin korur. Örümceksi zar sert ve ince zarı birbirine bağlar. İnce zar ise beyni besleyen kan damarı ve sinirler bulunur. Örümceksi zar ile ince zar arasında BOS (Beyin omurilik sıvısı) bulunur. Beyin, ön, orta ve arka olmak üzere 3 kısımda incelenir.
Ön beyin, uç beyin ve ara beyinden oluşur. Uç beyinden iki yarım küreden oluşur. Üstten nasırlı cisim alttan beyin üçgeni ile bağlanır. Beyin yarım kürelerini bağlayan yarığa rolando yarığı denir. Öğrenilmiş davranışları kontrol eder. Zekâ, hafıza, düşünme ve hayal kurma merkezidir.
Ara beyin, talamus ve hipotalamustan oluşur.
Talamus koku duyusu hariç diğer duyuların geçip beyin beynin ilgili bölgeye iletir. Uyku durumunda çalışmaz.
Hipotalamus vücut ısınını ayarlar. Vücudun su dengesini düzenler, kan basıncını düzenler, üreme sistemini düzenler. Karbonhidrat yağ metabolizmasını düzenler.
Orta beyin: Fazla ışkta göz bebeklerinin küçülmesi veya ses duyan köpeğin kulaklarının dikleşmesini sağlar.
Arka beyin, omurilik soğanı, pons ve beyincikten oluşur.
Omurilik soğanı, nefes alıp verme, yutma, kusma, öksürme, çiğneme refleksleri kontrol eder.
Beyincik, vücudun dengesini oluşturur.
Pons, beyinciğin iki yarım küresi arasındaki impuls iletimini sağlar.
Omurilik: Görevi refleksleri yönetmek. Dışta ak madde, içte boz madde bulunur. Refleksler doğuştan gelen refleksler yeni doğan bebeklerde emme refleksidir. Sonradan kazanılan refleks, limon yediğimizde ağzımızın sulanması.
Çevresel Sinir Sistemi: Duyu ve motor nöronu bulunur. Somatik ve otonom sinir sistemi olarak iki çeşittir.
Otonom sinir sistemi: İstemsiz çalışan kaslara uyarı götürür. Miyelinsiz nöronlardan oluşur.
Somatik sinir sistemi: İstemli çalışan kaslara uyarı götürür. Miyelinli nöronlardan oluşur. Otonom sinir sistemi boşaltım, dolaşım gibi organların çalışmasını kontrol eder. Somatik sinirler ise yazma, kasma, yürüme gibi faaliyetleri gerçekleştirir.
? ÖRNEK SORU 1.Bir insanın sinir hücresinin çekirdeğinde,
I. DNA eşlenmesi;
II. Protein sentezi;
III. RNA sentezi
Olaylarından hangileri gerçekleşir?
A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II D) II ve III E) I, II ve III
Sinir hücresinin çekirdeğinde DNA eşlenmesi gerçekleşmez. CVP A
? ÖRNEK SORU 2. Aşağıdaki kodonların hangisinin tRNA'da karşılığı yoktur?
A) AUG B) GGG C) AAU D) UAG E) CCG
tRNA da stop kodonun(UAG) karşılığı yoktur. CVP D