3. Paragrafta Konu
Parçada üzerinde durulan her türlü kavrama konu denir. Konu, yazarın mesajını okuyucuya ulaştıran bir araçtır.
Çıkmış Soru:
Ödüller, genç bir şairin adının altı fosforlu bir kalemle çizilerek şiirlerinin tanınmasına olanak sağlıyorsa az şey mi bu? Ya da usta bir şairin, şiire verdiği emeğin ödülle taçlandırılmasının ne sakıncası olabilir ki? Üstelik şiir kitaplarının hemen hemen hiç satılmadığı, dolayısıyla kitapçıların, bu kitapları raflarına koymaya yanaşmadığı ve dağıtımcıların, "şiir" sözcüğünü duyduğunda yüzlerini buruşturduğu günümüzde. Şiirin bu konumuna gönlü razı olmayan şairlerin verdiği emekleri, bütün şiir severlerin takdirle karşılaması gerektiği kanısındayım.
Bu parçada yazar aşağıdakilerin hangisinden yakınmaktadır?
A) Ödüllere karşı çıkılmasından
B) Ödüllerin gelişigüzel dağıtılmasından
C) Günümüzde değer yargılarının değişmesinden
D) Genç şairlerin ödül alınca ustalaştıklarına inanmalarından
E) Sanatçıların, yaratılarını oluştururken gerekli özeni göstermeyişlerinden(2011-YGS)
Çıkmış Soru:
Okur, onun şiirlerini okurken derine indikçe yeni tatlarla, yeni bulgularla karşılaşacaktır. Sözün gizemli boyutlarının peşine düşecektir. Şiiri yeniden kurgulayacaktır. Bu anlamda, herkese açık bir şiir değildir onun şiiri. Art alanı alabildiğine geniş şiirlerdir. Tarihten felsefeye, değişik bilim dallarından devşirilmiş veriler, bunlarda birer motif olarak çıkar karşımıza. Kimi zaman da bu veriler, imgelere dönüşür; benzetmeler, mecazlar, istiareler biçiminde iç donanımını oluşturur şiirlerin.
Aşağıdakilerden hangisi bu parçada sözü edilen şairin bir özelliği değildir?
A) Anlaşılırlığı güç şiirler yazma
B) Şiirlerini yazarken farklı alanlardaki çalışmalardan yararlanma
C) Sanatsal bir söyleyişe başvurma
D) Yoruma açık şiirler oluşturma
E) Anlamca açık şiirleri değersiz bulma(2005-ÖSS)
4. Paragrafta Başlık
Başlık, parçanın konusunu en iyi şekilde kapsayıp yansıtan ve birkaç sözcükten oluşan sözcük grubudur.
Yaşamak güzel şey doğrusu
Üstelik hava da güzelse
Hele gücün kuvvetin yerindeyse
Elin ekmek tutmuşsa bir de
Hele tertemizse gönlün
…
Yukarıda bir bölümü verilen şiire bir başlık konulması istendiğinde şu önerileri sunabiliriz:
Yaşamak ,Yaşama Sevinci , Yaşamak Güzel Şey
Görüldüğü üzere bir metne uygun bir başlık bulmak için konuyu anlamalı ve metnin bütününü
yansıtan en genel ifadeyi önermeliyiz.
5. Paragrafta Anahtar Kelimeler
Bir parçanın bize anlatmak istediği anlam için en büyük ipucunu veren ana kavramlardır.
“Çevreyi, tabiatı, olayları kısacası hayata dair her şeyi en kısa sürede hem de hiç çaba sarf etmeden öğrenmenin bir tek yolu vardır : Okumak. Okuyan insan her şeyden önce bildiklerinden hareketle kendine güvenir. Bu güveni sağlayan güç ise okudukça gelişen kelime dağarcığı, okuma kültürüdür. Okuyan ve kültürlü olarak tanınmaya başlayan insan çevresinin ufkunu geliştirir. Bu metindeki anahtar kelimeleri şöyle sıralayabiliriz: okumak, öğrenmek, güven, düşünce ufku, kültür.