èHüseyin Rahmi Gürpınar, Yakup Kadri Karaosmanoğlu, Refik Halit Karay, Selahattin Enis gibi yazarlar Maupassant tarzı hikâye anlayışıyla hareket etmişlerdir.

è Sosyal sorunlar, Millî Mücadele, inanç, gelenekler görenekler, kadın-erkek ilişkileri, 1928'deki harf inkılâbı, yeni rejimin halka anlatılması, Batı edebiyatlarının takip edilmesi olanakları, toplumsal sorunlara çözüm bulma gibi konular bu dönem hikâyelerinin içeriğini oluşturmuştur.

èBu dönemde bazı sanatçılar hikâyelerinde toplumsal konuları, Cumhuriyet devrimlerini, yeni kurum ve değerleri ele alırken bazıları da bireyin iç dünyasını esas alan hikâyeler yazmıştır. 

èMillî Edebiyat sanatçılarının da eser vermeye devam ettiği Cumhuriyet Dönemi'nin ilk yıllarında daha çok, gözlemci gerçekçiliğe dayalı hikâyeler yazılmıştır. 

èBu yıllarda, Reşat Nuri Güntekin (Leyla ile Mecnun), Memduh Şevket Esendal (Otlakçı, Pazarlık),Sabahattin Ali (Ses, Kamyon) Sait Faik Abasıyanık( Son Kuşlar, Lüzumsuz Adam) gibi öyküler kaleme alınmıştır.

è1923-1940 yılları arasında Reşat Nuri Güntekin (Tanrı Misafiri, Sönmüş Yıldızlar, Leyla ile Mecnun, Olağan İşler), Fahri Celalettin Göktulga (Telak-ı Selase, Kına Gecesi, Eldebir Mustafendi, Avur Zavur Kahvesi), Ercüment Ekrem Talu(Tevarihten Sahura, Kız Ali, Gün Doğmayınca, Meşhedinin Hikayeleri), Nahit Sırrı Örik (Sanatkarlar, Eski Resimler), Sadri Ertem (Silindir Şapka Giyen Köylü, Bacayı İndir Bacayı Kaldır, Korku, Bay Virgül, Bir Şehrin Ruhu), Sabahattin Ali (Değirmen, Kağnı, Ses, Yeni Dünya, Sırça Köşk), Bekir Sıtkı Kunt (Memleket Hikâyeleri, Talkımla Salkım, Yataklı Vagon Yolcusu, Ayrı Dünya), Kenan Hulusi Koray (Bir Yudum Su, Bahar Hikâyeleri, Son Öpüş, Bir Otelde Yedi Kişi), Sait Faik Abasıyanık (Semaver/Sarnıç; Şahmerdan/Lüzumsuz Adam; Mahalle Kahvesi/Havada Bulut; Kumpanya/Kayıp Aranıyor; Havuzbaşı/Son Kuşlar; Alemdağ'da Var Bir Yılan/Az Şekerli/Şimdi Sevişme Vakti; Tüneldeki Çocuk/Mahkeme Kapısı) gibi hikâye kitapları yazılmıştır.

? ÇIKMIŞ SORU Ses, Yeni Dünya, Sırça Köşk adlı kitaplarda hikâyelerini toplayan yazarın üç de romanı vardır. Edebiyat ve sanatın bir nevi propaganda olduğunu belirten yazara göre sanatın bir tekve açık maksadı vardır: "İnsanları daha iyiye, daha doğruya, daha güzele yükseltmek ve insanlarda bu yükselme arzusunu uyandırmak." Bu parçada söz edilen yazar aşağıdakilerden hangisidir?

A) Sabahattin Ali                               B) Ahmet Hamdi Tanpınar                            C) Haldun Taner

D) Kemal Tahir                                                   E) Tarık Buğra                    (2018 AYT)

CEVAP A Öykülerini; Ses, Yeni Dünya, Sırça Köşk adlı kitaplarda toplayan yazar Sabahattin Ali'dir.

? ÇIKMIŞ SORU Kendisine kadarki Türk öykü geleneğini değiştirmiş ve türe yeni bir kimlik kazandırmıştır. İstanbul dışına pek çıkmamış, öykülerinde bu kentin mahalle ve sokaklarına yer vermiştir. Kendi hayatından izler de taşıyan öykülerinin merkezinde insan, tabiat ve hayvanlar yer alır. Sevgiye dayalı daha güzel bir dünya yaratma çabasındadır. Bu parçada sözü edilen Cumhuriyet Dönemi öykü yazarı aşağıdakilerden hangisidir?

A)Sait Faik Abasıyanık                    B)Ahmet Hamdi Tanpınar                             C)Ziya Osman Saba

D)Memduh Şevket Esendal                          E) Refik Halit Karay                 (2014 TÜRKÇE ÖABT)

CEVAP A Parçada sözü edilen öykü yazarı Sait Faik Abasıyanık'tır.              

èCumhuriyet Dönemi'nin 1940-1960 yılları arasında bireyin iç dünyasını esas alan, toplumcu gerçekçi, modernist, millî ve dinî duyarlılıkları yansıtan hikâyeler yazılmıştır. 

èAhmet Hamdi Tanpınar, Tarık Buğra bireyin iç dünyasını esas alan hikâyeler yazmışlardır. 

èKemal Tahir, Orhan Kemal, Yaşar Kemal, Samim Kocagöz, Fakir Baykurt, Haldun Taner, Talip Apaydın gibi toplumcu gerçekçi yazarlar; hikâyelerinde köy ve köylünün sorunları, toprak kavgaları, köyden kente göç gibi toplumsal konuları ele almışlardır. 

èNezihe Meriç, Yusuf Atılgan, Ferit Edgü modernist çizgide hikâyeler vermişlerdir. 

èHüseyin Nihal Atsız, Mustafa Necati Sepetçioğlu, Sevinç Çokum millî ve dinî duyarlılıkları yansıtan hikâyeler yazmışlardır.

è Gözleme ve birey sorunlarına yönelik gerçekçiliğin yeğlenmesi sürmüştür.

èAnadolu'ya, halkın yaşayışına eğilme ağırlık kazanmaya başlamıştır.

è "Birinci Dünya Savaşı'ndan sonra Anadolu'nun durumu, İkinci Dünya Savaşı'nın toplumumuzda yarattığı ahlak çöküntüsü ve çeşitli olumsuzluklar, deniz" ele alınan konular olmuştur.

è1940-1950 yılları arasında Memduh Şevket Esendal (Otlakçı, Mendil Altında, Sahan Külbastısı, İhtiyar Çilingir, Hava Parası, Bizim Nesibe, Kelepir) Halikarnas Balıkçısı (Ege Kıyalarından, Merhaba Akdeniz, Ege'nin Dili, Yaşasın Deniz, Gülen Ada ve Ege'den) Ahmet Hamdi Tanpınar (Abdullah Efendi'nin Rüyaları ve Yaz Yağmuru) Peyami Safa (Bir Mekteplinin Hatıratı, Gençliğimiz, Siyah Beyaz Hikâyeler, İstanbul Hikâyeleri, Aşk Oyunları, Süngülerin Gölgesinde, Ateş Böcekleri), Kemal Bilbaşar (Cevizli Bahçe, Pazarlık, Üç Bulutlu Hikâyeler, Pembe Kurt), Orhan Kemal (Ekmek Kavgası, Sarhoşlar, Çamaşırcının Kızı, 72. Koğuş, Grev, Arka Sokak, Kardeş Payı, Önce Ekmek, Babil Kulesi, Dünyada Hanlı Vardı, Küçükler ve Büyükler), Samim Kocagöz (Telli Kavak, Sığınak, Sam Amca, Cihan Şoförü, Ahmet'in Kuzuları, Yolun Üstündeki Kaya, Yağmurdaki Kız, Alandaki Delikanlı), Cevdet Kudret Solok (Sokak), Kemal Tahir (Göl İnsanları, Binbir Gece Masalları), Yaşar Kemal (Sarı Sıcak) gibi yazarlar öykü türünde eserler vermiştir.

? ÇIKMIŞ SORU Çağının hikâye anlayışından büsbütün ayrı bir yolda yürümüştür. O zamana kadar edebiyatımızda hep Maupassant hikâyeleri örnek alınıyor; başı, sonu, ortası belli olan, acıklı ya da gülünç bir olaya dayanan, şaşırtıcı ve çarpıcı sonuçlarla biten eserler yazılıyordu. Oysa bu hikâyecimiz, konularını günlük yaşayışın en sade, en silik olaylarından seçmiştir. Bazı yazarlar onun hikâyelerinin Çehov hikâyelerine benzediğini, onun Maupassant tekniğine karşılık, edebiyatımıza Çehov tekniği getirdiğini söylerler. Bu özelliklere sahip olan ünlü hikâyecimiz aşağıdakilerden hangisidir?

A) Ömer Seyfettin               B) Memduh Şevket Esendal                C) Yakup Kadri Karaosmanoğlu

D) Refik Halit Karay                         E) Reşat Nuri Güntekin   (1997 ÖYS)

CEVAP B   Parçada Memduh Şevket Esendal'ın hikâye anlayışından söz edilmiştir.          

? ÇIKMIŞ SORU Hikâyelerinde tam bir gözlemci gibi davranır. Kaleminden çok silgisi çalışır;gereksiz sözden olabildiğince kaçınır. Zaten büyük trajik olayların ve kahramanların öykülerinden çok gündelik olanın ve devlet dairesindeki, sokaktaki, evdeki insanın mütevazı dünyasını anlatan yazar; öykü çerçevesini kısacık ve sade cümlelerle çizer: "Ağustos, Cuma günü. Sicil müdürü Cavit Bey, yemekten sonra minderin üstüne uzanmış, uyumak istiyor." diye başlayan Mendil Altında öyküsünde olduğu gibi… Köyün, köylünün sorunları, büyük toplumsal çatışmalar veya tarihimizin şanlı sayfaları ve kahramanları yoktur onun öykülerinde. Açıkça hedeflenmiş bir tonu veya sivri bir eleştirellik de yoktur ama gündelik olanın içerdiği komik ayrıntılar pek çok hikâyede okuyucuyu güldürür. Onun hikâyeleri, gündelik yaşamın sıradanlığının içinde silikleşen insanların yaşadığı duygusal ve zihinsel çelişkileri aktarır. Bu parçada tanıtılan yazar aşağıdakilerden hangisidir?

A) Refik Halit Karay                                          B) Orhan Kemal                C) Sabahattin Ali

D) Aziz Nesin                                      E) Memduh Şevket Esendal         (2019 AYT)

CEVAP E Parçada verilen ipuçlarından hareketle tanıtılan yazarın Memduh Şevket Esendal olduğu söylenebilir.