è1950-1980 arasında Yaşar Kemal (Teneke, İnce Memed I, II, III, IV, Orta Direk, Yer Demir Gök Bakır, Ölmez Otu (Dağın Öte Yüzü I, II, III), Demirciler Çarşısı Cinayeti, Yusufçuk Yusuf (Akçasazın Ağaları I, II), Yağmurcuk Kuşu, Kale Kapısı, Kanun Sesi (Kimsecik I, II, III), Yılanı Öldürseler, Höyükteki Nar Ağacı, Binboğalar Efsanesi, Ağrı Dağı Efsanesi, Deniz Küstü, Al Gözüm Seyreyle Salih, Kuşlar Da Gitti, Fırat Suyu Kan Akıyor Bir Baksana (BirAda Hikayesi I), Orhan Kemal (Baba Evi, Avare Yıllar, Cemile, Dünya Evi, Gurbet Kuşları, Bereketli Toprakları Üzerinde, Kanlı Topraklar, Murtaza, Eskici ve Oğulları, Devlet Kuşu, Vukuat Var, Hanımın Çiftliği, Bir Filiz Vardı, Küçücük, Yalancı Dünya, Sokaklardan Bir Kız, Suçlu, 72. Koğuş, Müfettişler Müfettişi, Üç Kağıtçı'da), Talip Apaydın (Sarı Traktör, Yarbükü, Ortakçının Oğlu, Define, Emmioğlu, Tütün Yorgunu, Kente İndi İdris, Yoz Davar), Fakir Baykurt (Yılanların Öcü, Irazca'nın Dirliği, Kara Ahmet Destanı, Tırpan, Köygöçüren, Onuncu Köy), Kemal Tahir (Sağırdere, Körduman, Yediçınar Yaylası, Köyün Kamburu, Büyük Mal, Kelleci Mehmet, Bozkırdaki Çekirdek, Rahmet Yolları Kesti), Necati Cumalı (Tütün Zamanı (Acı Tütün, Yağmurlar ve Topraklar, Zeliş)),Tarık Dursun K. (Ali Rıza Bey Aile Evi, İnsan Kurdu, Sabah Olunca, Denizin Kanı, Alçaktan Uçan Güvercin, Kurşun Ata Ata) gibi toplumcu gerçekçi yazarlar; toprak kavgaları, tarımın makineleşmesi, köyden kente göç gibi toplumsal konuları romanlarında ele almışlardır.
? ÇIKMIŞ SORU Göğsü bağrı açıktı. Elinde orak vardı. Ekin biçiyordu. Yüzünü toprağa, sırtını güneşe vermişti. Tarladaki ekini kurtarmaya çalışıyordu. Sırtında kaput bezinden bir iç gömleği vardı. Dışlığı yoktu. İç gömleği kirden meşine dönmüştü. Elindeki orak küçüktü, koç boynuzu kadar bir şeydi. Bu yılın buğdayı geçen yılın buğdayından uzun gibi geliyordu gözüne. Dizine çıkmıyordu ama kıraçta ne buğdaylar olmuştu bundan boysuz. "Biz bu cenabet topraklarda çok buğdaylar gördük bacaksız, çok arpalar biçtik cüce." Dedi içinden. Adam usta orakçıydı. Ama ustalık para etmiyordu kıracın ortasında. Bunalıyor, ikide bir dikiliyor, elini kalçasına koyup küçük, kaplumbağa gözlerini kısarak aşağılara, yola bakıyordu. Gelip geçen "otopos"ları izliyordu. Ama çok dikelemiyordu, karısı mızmız ediyor, oğlu kararıyordu. Gözünün kuyruğuyla baksa anlardı. Yüzde yüz kızıyorlardı. Bu parçadan edebiyatımızdaki toplumcu gerçekçi hikâye ve roman anlayışıyla ilgili aşağıdaki özelliklerden hangisi çıkarılamaz?
A) Köye ve köylüye yönelme anlayışı benimsenmiştir.
B) Kişiler iç ve dış dünyasıyla birlikte ele alınmıştır.
C) Sorunların yansıtılması amaçlanmıştır.
D) Gözleme dayalı bir anlatım söz konusudur.
E) Halkı aydınlatma amacı güdülmüştür. (2010 LYS)
CEVAP E Toplumcu gerçekçi hikâye ve roman anlayışında; köye ve köylüye yönelme, kişileri iç ve dış dünyasıyla birlikte ele alma, sorunların yansıtılması ve gözleme dayalı bir anlatım söz konusudur Ancak halkı aydınlatma amacı güdülmez.
? ÇIKMIŞ SORU Cumhuriyet Dönemi'nin bu önemli yazarı devrinin genel eğiliminin tersine hem köyü hem de kenti anlatan romanlar yazmıştır. Köy romanlarında köy enstitülü yazarların kaleme aldığı eserlerden farklı bir bakışa sahip olduğu dikkati çeker. Bunun yanında yazarın hem Osmanlı hem Cumhuriyet tarihiyle yakından ilgili olduğunu, bunların önemli meselelerini romanlarınataşıdığını ve tarihî roman türünde ürünler de verdiğini görürüz. Bu parçada anlatılan yazar aşağıdakilerden hangisidir?
A) Fakir Baykurt B) Sabahattin Ali C) Talip Apaydın
D)Mustafa Necati Sepetçioğlu E) Kemal Tahir (2014 ÖABT EDEBİYAT)
CEVAP E Parçada anlatılan yazar Kemal Tahir'dir.
? ÇIKMIŞ SORU (I) Köy yaşayışını, köylülerin yaşadığı toplumsal sorunları konu edinir köy romanları. (II) Bu türde ilk örnek Nabizade Nazım'ın Zehra adlı yapıtıdır. (III) Bunu Ebubekir Hazım Tepeyran'ın Küçük Paşa'sı izlemiştir. (IV) Ancak gerçek anlamda köyü anlatan romanların yazılması 1950'lerden sonra başlar. (V) Fakir Baykurt, Talip Apaydın, Dursun Akçam gibi romancılar gerçekçi ve gözlemci bir tutumla ağalık, topraksızlık, kan davası gibi sorunları ele almışlardır. (VI) Bunların yanı sıra Samim Kocagöz'ün Bir Çift Öküz'ü, Kemal Bilbaşar'ın Cemo ile Memo'su, Kemal Tahir'in Kör Duman'ı köy ve köylünün Çeşitli sorunlarını anlatan romanlar arasında sayılabilir. Bu parçadaki numaralanmış cümlelerin hangisinde bir bilgi yanlışı vardır?
A) II. B) III. C) IV. D) V. E) VI. (2011 LYS)
CEVAP A Edebiyatımızdaki ilk köy romanı Nabizade Nazım'ın "Zehra" adlı eseridir. Ancak bu eser köy yaşayışını, köylülerin yaşadığı toplumsal sorunları konu edinmemiştir.
? ÇIKMIŞ SORU "Teneke" Çukurova'yı anlatan bir eseridir. Eserde yeni atanan kaymakam, köylüler, toprak ağaları ısıtma, ölen çocuklar anlatılır. Başlangıçta ağaların isteklerini yerine getiren kaymakam, köylülerin haklarını savunmaya başlayınca ağaların düşmanı olur. Sonuçta kaymakam başka bir yere sürükler. Ağalar da kaymakamın arkasından teneke çalarak onu uğurlarlar. 9.Bu parçanın alındığı kitabın yazarı aşağıdakilerden hangisidir? (2015 LYS)
A) Orhan Kemal B) Haldun Taner C) Rıfat Ilgaz D) Kemal Tahir E) Yaşar Kemal
CEVAP E "Teneke" adlı eser Yaşar Kemal'e aittir.
? ÇIKMIŞ SORU ---önemli yapıtlarından biri olan Kuyucaklı Yusuf ile Reşat Nuri'nin--- adlı yapıtı Türk edebiyatında kasaba gerçeklerini yansıtan romanlardandır. Bu cümlede boş bırakılan yerlere sırasıyla aşağıdakilerden hangisi getirilmelidir? (2008 ÖSS)
A) Sabahattin Ali'nin-Yeşil Gece B) Orhan Kemal'in-Çalıkuşu C) Aziz Nesin'in - Dudaktan Kalbe
D) Rıfat Ilgaz'ın – Acımak E) Kemal Tahir'in - Kavak Yelleri
CEVAP A Sabahattin Ali'nin "Kuyucaklı Yusuf" adlı eseri ve Reşat Nuri'nin "Yeşil Gece" adlı eseri kasaba gerçeklerini yansıtan romanlardandır.
? ÇIKMIŞ SORU Millî Edebiyat Döneminde başlayan Anadolu'ya, kır ve köy kesimine açılma eğilimi, Cumhuriyet Dönemi roman ve öyküsünde tam anlamıyla amacına ulaşmıştır. Anadolu, değişik bölgeleriyle roman ve öyküde yansıtılmıştır. Böylece Güney Anadolu, Toroslar ve Çukurova, ---Hanımın Çiftliği, Bereketli Topraklar Üzerinde; Orta Anadolu Bölgesi ---.Sarı Traktör, Ortakçının Oğlu, Define, --- Yılanların Öcü, Kaplumbağalar, Tırpan romanlarına konu olmuştur. Bu parçada boş bırakılan yerlere aşağıdakilerin hangisinde verilenler sırasıyla getirilmelidir?
A) Orhan Kemal'in - Talip Apaydın'ın - Fakir Baykurt'un
B) Kemal Bilbaşar'ın - Yaşar Kemal'in - Necati Cumalı'nın
C) Kemal Tahir'in -Tarık Buğra'nın - Samim Kocagöz'ün
D) Sait Faik'in - Selim İleri'nin - Sabahattin Ali'nin
E) Abbas Sayar'ın - Yusuf Atılgan'ın - Dursun Akçam'ın (2009-ÖSS)
CEVAP A "Hanımın Çiftliği, Bereketli Topraklar Üzerinde" adlı eserler Orhan Kemal'e, "Sarı Traktör, Ortakçının Oğlu, Define" adlı eserler Talip Apaydın'a, "Yılanların Öcü, Kaplumbağalar, Tırpan" adlı eserler ise Fakir Baykurt'a aittir.
? ÇIKMIŞ SORU Orhan Kemal'le ilgili aşağıdaki yargılardan hangisi yanlıştır? (2007 ÖSS)
A) Yapıtlarında, kişilerin karakterlerini olay içinde çizmiş, onları doğal bir biçimde konuşturmuştur.
B) Genellikle fabrika işçilerinin, kırsal kesim insanlarının ve gecekondu bölgelerinde oturanların yaşamını konu almıştır.
C) Öykülerde günlük konuşma dilini kullanmış, yöresel söyleyiş özelliklerine bağlı kalmıştır.
D) Esir Şehrin İnsanları adlı romanıyla yazın çevrelerinde büyük yankı uyandırmıştır.
E) Anlatımı, olaylara bakış açısı yönünden toplumcu gerçekçi yazarlarımızdan biri sayılmaktadır.
CEVAP D "Esir Şehrin İnsanları" adlı roman Orhan Kemal 'e değil Kemal Tahir' aittir.
? ÇIKMIŞ SORU Yedi yıl oluyor, Bey, köyü köylüsüne sattı, parayı cebine kattı, gitti. Karataş Köyü dört yüz bin lire borç ödedi. Ödedi emme nasıl ödedi? Orasını gel Karataş'a sor. Öküz, inek, dana… Un, bulgur, tarhana… Pazarda para eden ne varsa elinde, sattı. Daha da satıyor. Borç bitmedi daha. Ödedi dediğime bakma. Bey, parasını pangadan aldı. Hökümetin pangasından. Panga da bizden alıyor. Bir dünya fayızıynan… Emme sonunda ektiğimiz toprak bizim ya, yeter. Bey gitti, İstanbul Boğazı'na dağ gibi bir ev çökertti. Sonra da bir ütel yapacakmış. Daha sonra, bir başına koca İstanbul'u satın alacakmış. Bey, bey varsıl! Biz yoksuluz çok şükür. Herkesin bey olması ilazım değil. Bu parça, içeriği ve üslubu dikkate alındığında, aşağıdaki yazarların hangisi tarafından yazılmış olamaz? (2017 LYS)
A) Fakir Baykurt B) Talip Apaydın C) Mahmut Makal D) Yaşar Kemal E) Peyami Safa
CEVAP E Parça, içeriği ve üslubu dikkate alındığında, toplumcu gerçekçilere ait olduğu söylenebilir. Ancak bu parça, bireyin iç dünyasını anlatan eserler verdiğinden Peyami Safa tarafından yazılmış olamaz.
