? ÇIKMIŞ SORU Türk tiyatrosunun gelişimine önemli katkıları bulunan, tiyatro kurup bazı oyunlarda rol alan---; başta Cimri olmak üzere Moliere'in hemen hemen bütün eserlerini Türkçeye aktarmıştır. Tanzimat Dönemi'nin önemli kültün adamlarından biri olan yazar, kendine has yöntemlerle çevirileri ve uyarlamaları yapmıştır. Bu parçada boş bırakılan yere aşağıdakilerden hangisi getirilmelidir?
A) Recaizade Mahmut Ekrem B) Ahmet Mithat Efendi C) Namık Kemal
D) Ahmet Vefik Paşa E) Direktör Ali (2019 AYT)
CEVAP D Parçada tanıtılan yazar Ahmet Vefik Paşa'dır.
? ÇIKMIŞ SORU Namık Kemal'in tiyatrosu, bir dava tiyatrosudur. Yazar: vatanperverlik, İslam birliği, insan hakları gibi inandığı değerleri ,toplumun kalkınmasına yönelik fikirlerini ve geleneğe ilişkin tenkitlerini tiyatro türünde verdiği eserlerinde de işler. XIX. yüzyılın başında bir Rumeli şehrindeki yöneticinin zulmüne karşı başlayan isyanı Gülnihal adlı oyununda; kuşatma altında bulunan bir kalenin kurtuluşunu da --- adlı oyununda anlatır. Bu parçada boş bırakılan yere aşağıdakilerden hangisi getirilmelidir?
A) Kara Bela B) Zavallı Çocuk C) Akif Bey
D) Vatan yahut Silistre E) Celâlettin Harzemşah (2019 AYT)
CEVAP D Kuşatma altında bulunan bir kalenin kurtuluşunu da --- adlı oyununda anlatılan eser Vatan yahut Silistre'dir.
? ÇIKMIŞ SORU Tanzimat edebiyatının tanınmış simalarından olup roman, tiyatro, şiir, tarih, tenkit ve makale türünde eserler vermiş olan yazar kimdir?
A) Ahmet Vefik Paşa B) Ziya Paşa C) Namık Kemal
D) Ahmet Cevdet Paşa E) Hiçbiri (1973 ÜSS)
CEVAP C Soruda yapmış olduğu çalışmalardan bahsedilen yazar Namık Kemal'dir.
? ÇIKMIŞ SORU Şinasi'nin Şair Evlenmesi adlı eseriyle olarak aşağıdakilerden hangisi söylenemez?
A) Kişiler, eğitim düzeylerine göre konuşturulmuştur.
B) Gülmece yoluyla toplumsal eleştiri yapılmıştır.
C) Kişilerin adlarıyla sosyal ve kişisel özelikleri arasında bağ vardır.
D) Batılılaşmanın olumsuz yönlerini yerme amacıyla yazılmıştır.
E) Tipleştirmeye dayalı bir tiyatro anlayışım yansıtmaktadır. (2018 AYT)
CEVAP D Şair Evlenmesi adlı eser görücü usulü evliliğin ve rüşvetin eleştirildiği bir eserdir.
? ÇIKMIŞ SORU Namık Kemal, (I) Zavallı Çocuk'ta genç bir kızın kendisinden oldukça yaşlı biriyle görücü yoluyla evlendirilmesine karşı çıkışını; (II) Akif Bey'de, vatan sevgisinin kişisel mutluluktan önce geldiğini; (III) Gülnihal'de, baskıya karşı duyduğu tepkiyi; (IV) Cezmi'de, Kırım Hanı Adil Giray'ın yaşamını; (V) Celalettin Harzemşah'ta İslam birliği düşüncesini anlatır. Bu parçada Namık Kemal'in numaralanmış yapıtlarından hangisi tür bakımından ötekilerden farklıdır?
A)I. B) II. C) III. D)IV. E)V. (2011 LYS)
CEVAP D Zavallı Çocuk, Akif Bey, Gülnihal ve Celalettin Harzemşah Namık Kemal'in tiyatro türünde verdiği eserlerdir. "Cezmi" ise Namık Kemal'in roman türünde verdiği eserlerden biridir.
? ÇIKMIŞ SORU Onun için edebiyat bir araçtır. Halkın kültürel düzeyini yükseltmek için, halkın anlayabileceği bir dille yazdıklarını biçimlendirir. Nitekim romanlarındaki öğreticiliğin özünde böyle bir kaygı vardır. Ayrıca romanlarında özellikle ahlak, toplumsal adalet kavramlarına ağırlık verir. Bu parçada sözü edilen Tanzimat Dönemi sanatçısı aşağıdakilerden hangisidir?
A) Şinasi B) Ahmet Mithat Efendi C) Abdülhak Hamit Tarhan
D) Muallim Naci E) Recaizade Mahmut Ekrem (2011 LYS)
CEVAP B Ahmet Mithat Efendi; Edebiyatı; halkı bilgilendirmek için bir araç olarak görmüştür.
? ÇIKMIŞ SORU Aşağıdaki dizelerin hangisinde özellikle Tanzimat Dönemine özgü bir kavram yoktu?
A) Memleket bitti yine bitmedi hâlâ sen ü ben, Bize bu hâl ile bizden büyük olmaz düşmen
B) Olmuş insâna taasub bir onulmaz illet, Hüsn-i tedbîrin ile kurtulur andan millet
C) Felek her türlü esbâb-ı cefâsın toplasın gelsin, Dönersem kahpeyim millet yolunda bir azîmetten
D) Kanı ol gül gülerek geldiği demler şimdi, Ağlarım hâtıra geldikçe gülüştüklerimiz
E) Ne efsûnkâr imişsin âh ey dîdâr-ı hürriyyet, Esîr-i aşkın olduk, gerçi kurtulduk esâretten (2010-LYS)
CEVAP D A, B, C ve E seçeneklerinde "Hürriyet, memleket, millet" gibi sözcükler kullanılmıştır. Bunlar Tanzimat Dönemine özgü belirgin kavramlardır. D seçeneğinde Tanzimat Dönemine özgü kavramlar kullanılmamıştır.
? ÇIKMIŞ SORU (I) Tanzimat Dönemi tiyatrosunda çeşitli konular işlenir. (II) İşlenilen konular, genellikle toplumsal boyutlu nitelikler taşır. (III) Örneğin Namık Kemal'in Zavallı Çocuk ve Gülnihal adlı yapıtlarında vatan konusu işlenmiştir. (IV) Recaizade Mahmut Ekrem, Ahmet Mithat, Abdülhak Hamit, Teodor Kasap gibi sanatçılar da tiyatro alanında yapıtlar ortaya koymuşlardır. (V) Bu alandaürün verenler klasisizm ve romantizm akımlarının etkisinde kalmıştır. Bu parçadaki numaralanmış cümlelerin hangisinde bilgi yanlışı vardır?
A) I B) II C) III D) lV E) V (2010 LYS)
CEVAP C Namık Kemal'in "vatan" konusunu işlediği oyunu "Vatan yahut Silistre" adlı oyunudur. "Zavallı Çocuk" adlı oyun gençlerin evlenmelerinde son sözü ailelerin söylemesi geleneğini eleştirmek amacıyla yazılmıştır. Dolayısıyla konusu vatan değil, geleneklerdir. Gülnihal adlı oyunda ele alınan konu ise ayaklanmalardır.
? ÇIKMIŞ SORU Namık Kemal, aşağıda yazılı edebiyat türlerinden hangisinde eser vermemiştir?
A) Roman B) Hikâye C) Tarih D) Biyografi E) Tiyatro (1969 ÜSS)
CEVAP D Namık Kemal, biyografi türünde bir eser kaleme almamıştır.
? ÇIKMIŞ SORU ……Türk edebiyatında…. tarzda yazılmış ….. tiyatrodur. Yapıtın. (1859) ve ..... (1860) yıllarda Türkiye'de Türkçe oyunlar oynanan tiyatro yoktu. Yukarıda boş bırakılan yerlere, sırasıyla aşağıdakilerden hangisinin getirilmesi gerekir?
A) Zavallı Çocuk - özgün - bir - beğenildiği - yayıldığı
B) Afife Anjelik - yeni - son - bilinmediği - tanınmadığı
C) Şair Evlenmesi - batılı - ilk - yazıldığı - basıldığı
D) Hasan Mellah - bilinen - gerçek - övüldüğü - yerildiği
E) Aşk-ı Memnu - modern - klasik - okunduğu - sevildiği (2006 ÖSS)
CEVAP C Parçada Türk edebiyatında sahnelenen ilk oyundan bahsedilmektedir. Türk edebiyatında sahnelenen ilk oyun Şinasi'nin Şair Evlenmesi adlı eseridir. Dolayısıyla boşluklara gelmesi gereken sözcükler C seçeneğinde verilmiştir.
