Mesnevinin Bölümleri
Dibâce: Mesnevinin önsözüdür. Manzum veya mensur olabilir.
Tevhid: Allah'ın birliği ve bütünlüğü anlatılır.
Münacaat: Allah'a yalvarış ve yakarışlarda bulunulur.
Naat: Hz. Muhammed övülür.
Miraciye: Miraç olayı anlatılır.
Medh-i Çihar-yâr-i Güzîn: Dört halife veya devrin büyüklerinin övüldüğü bölümdür.
Medhiye: Yapıtın sunulacağı kişiye övgüler bulunulur.
Sebeb-i Telif: Mesnevinin yazılış nedeni belirtilir.
Âğâz-ı Dâstan: Mesnevinin asıl konusunun bulunduğu bölümdür.
Hatime: Mesnevinin bittiğini belirten bölümdür.
Çıkmış Soru: Mesneviyle ilgili olarak aşağıda verilen bilgilerden hangisi yanlıştır? (1996 ÖYS)
A) Uyak düzeni aa ba ca… biçimindedir.
B) Beyit sayısı, konunun işlenişine göre belirlenir.
C) Daha çok, aruz vezninin kısa kalıplarıyla yazılır.
D) Arap ve Türk edebiyatına İranlılardan geçmiştir.
E) Öyküleme gerektiren konular, bu türde işlenmiştir.
CEVAP A: Mesneviyle ilgili olarak B, C, D ve E seçeneklerinde verilen bilgiler doğrudur. Ancak mesnevi türünün uyak düzeni aa, bb, cc, dd... şeklindedir.
Çıkmış Soru: Dinî, tarihî, tasavvufî, aşkî … hikâyeleri uzunca anlatmaya elverişli olan Divan Edebiyatı nazım şekli aşağıdakilerden hangisidir? (1969 ÜSS)
A) Kaside
B) Müsammat
C) Menevi
D) Destan
E) Terkib-i Bent
CEVAP C: Dinî, tarihî, tasavvufî, aşkî … hikâyeleri uzunca anlatmaya elverişli olan Divan Edebiyatı nazım şekli mesnevidir.
Çıkmış Soru: Beyit esasına dayanan ve her beyti kendi arasında kafiyeli olan uzun manzum eserlerde ve hikâyelerde kullanılan Divan Edebiyatı nazım şekli aşağıdakilerden hangisidir? (1971 ÜSS)
A) Terkib-i Bent
B) Kaside
C) Gazel
D) Musammat
E) Mesnevi
CEVAP C: Beyit esasına dayanan ve her beyti kendi arasında kafiyeli olan uzun manzum eserlerde ve hikâyelerde kullanılan Divan Edebiyatı nazım şekli mesnevidir.
